2018 GMT+7

“Nóng” tình trạng bán điều non, lừa đảo trong vùng DTTS

Thứ 4, 11/04/2018 | 06:31:00

BP - Có nhiều lý do mà đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) bán điều non, sang nhượng đất rẫy, vay tiền ngân hàng. Vì thiếu am hiểu pháp luật nên đã có nhiều trường hợp đồng bào bị kẻ xấu dụ dỗ cho vay, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Đến khi biết bị lừa thì họ mới bừng tỉnh lo bị siết nợ, mất rẫy. Mặc dù chính quyền và các đoàn thể xã, thôn đẩy mạnh tuyên truyền nhằm ngăn chặn, hạn chế tình trạng nêu trên, nhưng vẫn có nhiều hộ là nạn nhân, gây bức xúc dư luận.

Vay 450 triệu nhưng chỉ được cầm 20 triệu đồng

Đó là trường hợp của gia đình anh Điểu Khố (1976) ở thôn Sơn Lập, xã Thọ Sơn (Bù Đăng). Nhà anh Khố có 2 rẫy, tổng diện tích 3,4 ha (một rẫy 2,1 ha, thuộc xã Đồng Nai, huyện Bù Đăng; rẫy thứ 2 diện tích 1,3 ha, thôn Sơn Lập, gần nhà), đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ). Tháng 7-2017, vì biết anh Khố muốn vay tiền để mua phân bón, thuốc trừ sâu, đầu tư sản xuất và trả nợ... nên một phụ nữ ở thị trấn Đức Phong (Bù Đăng) làm quen và giới thiệu với một phụ nữ khác nhằm giúp anh vay tiền ngân hàng. Họ nói anh phải đưa cả 2 sổ đỏ, gộp lại thành 1 mới vay được nhiều tiền, đồng thời anh phải làm giấy ủy quyền cho họ vay số tiền 450 triệu đồng. Mọi thủ tục được giải quyết tại Phòng công chứng Minh Hưng (thị trấn Đức Phong). Một thời gian sau, 2 người phụ nữ nói là đã vay được 450 triệu đồng tại một ngân hàng ở thị xã Đồng Xoài. Nhưng họ chỉ đưa cho anh 20 triệu đồng (đưa 2 lần, mỗi lần 10 triệu tại nhà người phụ nữ quen sau). Số còn lại 430 triệu đồng họ giữ lại với lý do là để đáo hạn, đóng lãi hằng tháng, bồi dưỡng, trả công vay cho họ. “Sau nhiều lần vợ chồng tôi chở nhau đến Đức Phong tìm gặp các bà ấy để hỏi cho ra nhẽ thì đều không gặp, gọi điện họ nói là bị bệnh, đang nằm viện tại Bình Dương. Tôi đang rất lo về số nợ này và sợ bị mất sổ, mất rẫy nữa” - anh Khố lo lắng.

Anh Điểu Khố (thứ hai từ trái qua) kể lại sự việc với phóng viên

Bán điều non nhiều năm

Cũng tại thôn Sơn Lập, gia đình anh Điểu Mép (1967) thuộc diện rất khó khăn. Cả nhà 13 người, gồm 1 mẹ già và 11 đứa con, cháu sống trong căn nhà che chắn bằng những tấm tôn cũ, gỗ tạp trống trước hở sau, tài sản không có gì đáng giá. Anh cho biết, gia đình có 2 ha rẫy, nhưng đã bán điều non 8 năm trước được 100 triệu đồng. Số tiền đó dùng để chữa bệnh cho vợ anh và chi tiêu sinh hoạt. Nay vợ đã mất, tiền tiêu hết từ lâu nên cuộc sống gia đình vô cùng khó khăn. Anh Mép chỉ biết chờ hết hạn bán điều non, lấy lại rẫy để làm. “Hằng ngày, ai thuê gì tôi làm nấy, phát cỏ thì công 250 ngàn đồng/ngày, nhặt điều thì 200 ngàn/ngày, cào bồn cà phê 150 ngàn đồng/ngày. Gia đình khó khăn nên chỉ 1 đứa con đi học tiểu học. Số còn lại mò cua, bắt tép ngoài suối, tối đánh ống lươn, bắn chim làm thức ăn” - anh Mép giãi bày.

Thực hiện Chỉ thị số 07/CT-UBND ngày 3-7-2017 của UBND tỉnh về “Tăng cường biện pháp quản lý, ngăn chặn tình trạng bán điều non, vay tiền lãi suất cao, cầm cố đất, bán đất trong vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh”, UBND xã Thọ Sơn đã chỉ đạo tăng cường tuyên truyền đồng bào không bán điều non, vay tiền lãi suất cao, cầm cố đất, bán đất; tích cực lao động sản xuất.

Thống kê năm 2017, xã Thọ Sơn có 10 hộ sang nhượng 23,2 ha rẫy, trị giá 4,310 tỷ đồng. Thực tế có thể hơn, bởi đối tượng mua dụ dỗ đồng bào thường kín đáo, thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt. Từ khi có dịch vụ công chứng tư, người dân ít đến UBND xã, khi xảy ra tranh chấp mới đề nghị giải quyết, giúp đỡ. Do vậy, một mặt chúng tôi vẫn đẩy mạnh tuyên truyền, mặt khác đề nghị các cấp, ngành vào cuộc nhằm ngăn chặn, xử lý có hiệu quả tình trạng này.

Ông Nguyễn Trọng Bình, Phó chủ tịch UBND xã Thọ Sơn

Thống kê của UBND xã Thọ Sơn ngày 13-12-2017 cho biết: Toàn xã có 707 hộ đồng bào DTTS (chủ yếu dân tộc M’nông - PV) thì có 50 hộ bán điều non, tổng diện tích 117,6 ha với số tiền 7,271 tỷ đồng. Đa số thời hạn bán từ 2-6 năm, cá biệt có hộ bán thời hạn 17, 20 năm, như gia đình anh Điểu Tớt ở thôn Sơn Tùng bán 3 ha, thời hạn 17 năm, giá 90 triệu đồng; tại thôn Sơn Hòa, hộ Điểu Mbo bán 5,8 ha và Điểu Quang bán 2,2 ha cùng thời hạn 20 năm với giá 400 triệu đồng.

Ông Đào Văn Quỳnh, Trưởng thôn Sơn Lập cho biết: Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng bán điều non và bán rẫy trong vùng đồng bào DTTS. Nguyên nhân chính là do bà con không biết tính toán làm ăn, ham chơi, ăn nhậu, lười lao động. Có tâm lý đua đòi thích xây nhà to, thích mua sắm (xe ôtô, xe máy, điện thoại...). Lợi dụng điều này, các đối tượng xấu thường tiếp cận và tìm cách làm quen rồi dụ dỗ đồng bào. Một số hộ bán điều có tiền tiêu xài trước mắt tạo tâm lý lây lan, kéo theo những hộ khác. Có vài trường hợp bị dụ bán điều non, bán rẫy để mua xe ôtô, nhưng vì mua phải xe cũ, chất lượng kém nên chỉ trùm bạt để một chỗ.

Quang Minh