2015 GMT+7

Con đường huyền thoại - Bài 13

Thứ 4, 16/09/2015 | 09:24:00

>> Bài 1 - Khúc tráng ca bất tử
>> Bài 2 - Qua vùng "nắng lửa"
>> Bài 3 -Trái tim của Đoàn 559
>> Bài 4 - Huyền thoại dòng sông Son
>> Bài 5 - Đến với Điện Biên Phủ thứ hai
>> Bài 6 - Nghĩa trang Trường Sơn chiều nghiêng nắng
>> Bài 7 - Khởi sắc vùng chảo lửa
>> Bài 8 - Ngỡ ngàng mây núi Trường Sơn
>> Bài 9 - Trường Sơn chuyển mình
>> Bài 10 - Chư Pao - một tấc khăn tang, một tấc đường
>> Bài 11 - Qua miền cổ tích
>> Bài 12 - Hào khí tây nguyên

BP - Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, dân tộc ta đã lập nên một kỳ tích góp phần to lớn vào sự nghiệp giải phóng đất nước, đó là xây dựng được hệ thống đường mòn Hồ Chí Minh huyền thoại. Con đường này được các chuyên gia nghiên cứu quân sự thế giới đánh giá là một công trình quân sự vĩ đại vào bậc nhất của nhân loại trong thế kỷ XX. Ngày nay, con đường huyền thoại năm xưa đã gánh vác thêm một trọng trách mới, trọng trách xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Phóng viên Báo Bình Phước đã có dịp đi và viết về một thời máu và hoa của cả dân tộc cùng nhau ra trận và những đổi thay trên con đường huyền thoại này…

Bộ đội Trường Sơn mở đường mòn Hồ Chí Minh - Ảnh: Tư liệu

ĐÔ THỊ TRẺ BÊN ĐƯỜNG HỒ CHÍ MINH

Trên con đường Hồ Chí Minh xuôi về phương Nam, vượt qua cầu 14, chúng tôi tới địa phận tỉnh Đắk Nông. Đắk Nông trước đây có tên là tỉnh Quảng Đức, sau giải phóng được sáp nhập vào Đắk Lắk. Theo Nghị quyết số 23/2003/QH11 của Quốc hội khóa 11, tỉnh Đắk Lắk được tách thành hai tỉnh Đắk Nông và Đắk Lắk. Tỉnh Đắk Nông có diện tích hơn 6.515km², nằm ở phía nam Tây Nguyên. Đường Hồ Chí Minh đi qua Đắk Nông dài 159km, là tuyến đường quan trọng nhất của tỉnh này nối liền với các vùng miền trong cả nước. Ngày nay, nhờ tuyến đường này Đắk Nông đã hình thành nên chuỗi đô thị hiện đại như Ea Tlinh, Đắk Mil, Đắk Song, Kiến Đức. Đặc biệt là đô thị trẻ Gia Nghĩa đang làm thay đổi cả vùng nam Tây Nguyên.

ĐƯỜNG 14 VÙI THÂY QUÂN CƯỚP NƯỚC

Đắk Nông có tiềm năng về đất đai, khoáng sản và rừng. Trong chiến tranh, đường Hồ Chí Minh đi qua tỉnh là QL14. Con đường này chứng kiến bao thăng trầm trong lịch sử cận, hiện đại của dân tộc ta. Và cũng chứng kiến cảnh tháo chạy hỗn loạn của lũ giặc cướp nước, bán nước. Ngày nay, con đường là minh chứng thêm những kỳ tích của dân tộc Việt Nam anh hùng trong thời kỳ đổi mới.

Đường Hồ Chí Minh, đoạn qua thị xã Gia Nghĩa

Theo Lịch sử Đảng bộ tỉnh Bình Phước, sau khi bình định xong các tỉnh Tây Nguyên, năm 1925, thực dân Pháp cưỡng bức nhân dân ta đi mở đường 14 từ Bình Phước lên Tây Nguyên. Vì thế, con đường này đã thấm đẫm bao mồ hôi, xương máu của thế hệ cha anh và con đường này cũng chứng kiến cảnh bọn thực dân cướp nước thất bại thảm hại khi Nơ Trang Long - một tù trưởng người Mơnông đứng lên đánh đuổi giặc Pháp.

Sau ngày đất nước giải phóng, do hậu quả nặng nề của chiến tranh để lại nên tuyến đường 14 từ Đắk Lắk đến Bình Phước bị xuống cấp nghiêm trọng. Cả vùng Đắk Nông gần như ốc đảo nằm biệt lập với các vùng miền khác. Nếu muốn thông thương phải ngược lên Buôn Ma Thuột để tỏa đi các hướng... Anh Đỗ Trung Hoãn, quê Quảng Bình vào Đắk Rlấp lập nghiệp từ năm 1985 kể: “Ngày đó, người dân rất vất vả, hàng hóa làm ra luôn bị tư thương ép giá, vì vận chuyển khó khăn. Ngay như việc muốn về quê thăm gia đình cũng khó. Nếu đi phải mất ba, bốn chặng đường đón xe khách...”.

CON ĐƯỜNG CỦA NIỀM MƠ ƯỚC

Để có một tuyến đường thông suốt như đường Hồ Chí Minh hôm nay là mơ ước, khát vọng bao nhiêu đời người dân trên đất Tây Nguyên nói chung và người dân Đắk Nông nói riêng. Không thể để Tây Nguyên là ốc đảo mãi, hạ tuần tháng 6-2013, Bộ Giao thông - Vận tải tổ chức lễ khởi công tuyến đường Hồ Chí Minh đi qua Đắk Nông với quy mô mặt đường thảm nhựa 2 lớp, rộng 11m, gồm 2 làn xe cơ giới và 2 làn xe thô sơ. Những đoạn qua đô thị được mở rộng 4 làn xe cơ giới và 2 làn xe thô sơ. Tổng vốn đầu tư tuyến đường gần 1.400 tỷ đồng với 6 dự án, trong đó có 4 dự án từ vốn trái phiếu chính phủ và 2 dự án đầu tư theo hình thức BOT. Đến cuối tháng 6-2015, tuyến đường này được chính thức đưa vào sử dụng.

Tại lễ khánh thành, lãnh đạo và nhân dân tỉnh Đắk Nông hết sức phấn khởi trước cơ hội mới cho tỉnh, vì khi tuyến đường được đưa vào sử dụng sẽ tạo điều kiện rất lớn cho Đắk Nông trong phát triển kinh tế - xã hội. Nếu như năm 2011, cơ cấu kinh tế của Đắk Nông có tỷ lệ công nghiệp - xây dựng 26,66%, nông - lâm - thủy sản 50,21% và dịch vụ 23,13%, thu nhập bình quân đầu người đạt 18,96 triệu đồng; thì đến 6 tháng đầu năm 2015, tổng thu ngân sách toàn tỉnh đạt 1.4661 tỷ đồng, cao hơn dự toán 107 tỷ đồng, tổng giá trị sản xuất trên địa bàn tỉnh tăng hơn 11,15% so với cùng kỳ. Đặc biệt, trong thời gian này, Đắk Nông đã thu hút đầu tư hơn 520 tỷ đồng và 3 triệu USD.

VÓC DÁNG CỦA ĐÔ THỊ HIỆN ĐẠI

Cách đây hơn 10 năm, Gia Nghĩa chỉ là một thị trấn nhỏ bé thuộc vùng sâu, heo hút của huyện Đắk Nông. Thị trấn này nằm lọt thỏm giữa những quả đồi trùng điệp và rừng thông chạy dài theo sườn đồi. Gia Nghĩa trở thành thị xã khi Đắk Nông được thành lập tỉnh mới. Sự kiện này như tiếp thêm sức mạnh để Gia Nghĩa phát triển thành một đô thị trẻ hiện đại ở khu vực nam Tây Nguyên. Hiện thị xã Gia Nghĩa đã đạt chuẩn đô thị loại III. Tuy còn nhiều việc phải làm nhưng về Gia Nghĩa hôm nay đã thấy hình hài của một đô thị trẻ năng động và hiện đại. Các khu phố khang trang, những con đường rộng rãi với hàng cây cảnh, đèn chiếu sáng, trụ sở làm việc của các ban, ngành, đoàn thể hiện đại, càng tăng thêm sức sống mới cho đô thị Gia Nghĩa.

Anh Lê Văn Trí (1974), một viên chức ở Gia Nghĩa cho biết: “Ngay từ ngày đầu mới thành lập, lãnh đạo tỉnh đã quan tâm việc quy hoạch và xây dựng thị xã theo mô hình “Phố trong rừng, rừng trong phố”, với biệt thự nhà vườn nên người ta gọi Gia Nghĩa là tiểu Đà Lạt nhưng mang đậm bản sắc văn hóa nam Tây Nguyên”. Đây cũng là điều kiện để hình thành các cụm du lịch, tour du lịch sinh thái của tỉnh Đắk Nông gắn kết với các tuyến ở khu vực phía nam Đắk Lắk và Đông Nam bộ khi đường Hồ Chí Minh thông xe.

Gia Nghĩa rộng 286,64km², gồm 8 đơn vị hành chính cấp xã, phường, với dân số khoảng 60 ngàn người. Năm 2014, tổng thu ngân sách của thị xã đạt 531,8 tỷ đồng, tăng gấp 2,31 lần so với năm 2010, thu nhập bình quân đầu người hơn 42 triệu đồng/người/năm. Được biết, trong 6 tháng đầu năm, Đắk Nông đã chi hơn 1.778 tỷ đồng để đầu tư 110 dự án về giao thông trên địa bàn, trong đó có nhiều dự án trọng điểm đang được triển khai tại Gia Nghĩa. Như vậy, cùng với việc thông xe tuyến đường Hồ Chí Minh, Gia Nghĩa đã có thêm động lực, cơ hội để cất cánh thành một đô thị trẻ, hiện đại, góp phần đẩy nhanh tốc độ công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước.

Tấn Phong - Nhất Sơn