Tòa soạn và Bạn đọc 13:09, 05/03/2015 GMT+7

“Kiên cường - bất khuất - trung hậu - đảm đang” là những phẩm chất mà các mẹ, các chị đã tạo dựng được trên chiến trường khốc liệt và khi trở về cuộc sống đời thường họ lại là những phụ nữ “tự tin - tự trọng - trung hậu - đảm đang”. Đó là những gì chúng tôi ghi nhận được ở “Đội quân tóc dài” năm xưa trong đêm giao lưu nghĩa tình tại Khách sạn Mỹ Lệ.

ĐÊM TRI ÂN NGHĨA TÌNH

Gần 300 đại biểu là các Mẹ Việt Nam anh hùng, các nữ kháng chiến và lão thành cách mạng đã thắp nhang tri ân đồng đội tại Nghĩa trang liệt sĩ thị xã Phước Long và tham quan khu du lịch sinh thái Mỹ Lệ. Bà Phạm Thị Mỹ Lệ, Giám đốc Công ty Mỹ Lệ cho biết: “Đây là lần thứ 2 chúng tôi phối hợp với Hội liên hiệp Phụ nữ tỉnh tổ chức đêm “Tri ân nghĩa tình” nhằm tri ân các mẹ, các chị đã chiến đấu, hi sinh một phần xương máu tại chiến trường Sông Bé. Đây là dịp để các mẹ, các chị gặp gỡ, chia sẻ và ôn lại những năm tháng hào hùng trong kháng chiến”.

Tại buổi giao lưu, chúng tôi được gặp nhiều mẹ, nữ kháng chiến với những câu chuyện xúc động. Nụ cười hòa lẫn nước mắt, các cựu chiến binh năm xưa ôm chặt lấy nhau. Ai cũng vui mừng khi tuổi đã xế chiều lại được gặp và ngồi bên nhau ôn lại những ký ức trong chiến đấu. Má Nguyễn Thị Tùng ở phường Sơn Giang (thị xã Phước Long), tên thường gọi là má Tùng tham gia kháng chiến chống Mỹ từ năm 1963. Lúc đó má làm Trưởng chi hội Phụ nữ xã Bù Xia (nay là thôn Bù Xia, xã Đắk Ơ, huyện Bù Gia Mập). Để phục vụ bộ đội, má Tùng thành lập 3 tổ (tổ đào hầm, huyệt; tổ chở thương và tổ hậu cần), mỗi tổ có 3-5 người. Khi nhắc đến tổ hậu cần má Tùng xúc động nói, ngày đó, tổ hậu cần có 3 người, chị Hồng khỏe mạnh nhất nên được giao nhiệm vụ xuống suối lấy nước về nấu cơm cho bộ đội. Một lần đi lấy nước, chị Hồng bị địch phát hiện, bắn bị thương rồi xẻo một bên ngực. Khi du kích đưa về thì chị đã hy sinh. Nói đến đây má Tùng xúc động “Tôi may mắn hơn các chị em là còn sống đến hôm nay”.

Không chỉ chứng kiến sự hy sinh, mất mát của đồng đội, má Tùng còn chịu nỗi đau khi chồng hy sinh trong chiến trường, 4 trong 5 người con của má cũng lần lượt ra đi vì bệnh và trúng mìn B52. Má nói, trong đầu má lúc đó chỉ nghĩ phải trả thù cho chồng, con và đồng đội. Vượt qua mọi nỗi đau, má đã làm tốt công việc, góp phần cùng bộ đội lập nhiều chiến công.

Không khí buổi họp mặt lặng hơn khi nữ kháng chiến Nguyễn Thị Tiến ở khu phố 4, phường Long Thủy (Phước Long) nối tiếp câu chuyện. 12 tuổi má đã tham gia tổ công tác tại địa phương. Rồi má được cử đi học 2 năm, sau đó về làm y tá cho tiểu đội C568 thuộc lực lượng K27 - Bù Gia Mập. Má Tiến nhớ lại: Có những ngày quân ta hy sinh và bị thương nhiều đến nỗi không đủ bông băng để cầm máu. Nhiều bộ đội bị trúng đạn ở đầu, ảnh hưởng đến thần kinh nên nửa đêm bỏ đi vào rừng, chúng tôi phải đốt đuốc đi tìm. Năm 1969, tôi chuyển sang trung đội cối, lực lượng K27 chuyên bám địch và làm công tác tuyên truyền. Đa số địa bàn nơi quân ta đi qua đều là vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đi đến đâu chúng tôi cũng thực hiện 4 cùng: cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng học tiếng. Chúng tôi rất vui mừng được gặp lại đồng đội năm xưa, cùng ôn lại những kỷ niệm hào hùng.

VÀ NHỮNG ĐÓNG GÓP...

Trở về cuộc sống đời thường, các mẹ lại tiếp tục đi đầu trong các phong trào thi đua yêu nước, hăng say lao động sản xuất. Sau khi đất nước thống nhất mà Tùng công tác tại Hội Phụ nữ huyện Phước Long rồi lần lượt đảm nhận công tác bảo vệ bà mẹ và trẻ em, cán bộ giáo dục đến năm 1987 thì nghỉ hưu. Nhưng hưu mà vẫn không nghỉ, năm 1988 má lại đảm nhận nhiệm vụ Chủ tịch MTTQ Việt Nam xã Sơn Giang trong suốt 10 năm.

Cũng như má Tùng, má Nguyễn Thị Lan (Năm Lan) ở phường Tân Bình (Đồng Xoài) cũng giữ nhiều chức vụ quan trọng trong bộ máy chính quyền sau khi rời tay súng. Nay dù tuổi đã cao, má vẫn là tấm gương để mọi người noi theo. Người dân thị xã Đồng Xoài đã quen với hình ảnh mỗi buổi sáng đi tập thể dục, má Năm Lan luôn mang theo túi ni-lon để thu gom rác, ống kim tiêm ở khu vực tượng đài chiến thắng Đồng Xoài. Má Lan nói: “đây là nơi thiêng liêng, tưởng nhớ đồng đội đã ngã xuống nên má muốn làm một điều gì đó có ý nghĩa. Má chỉ mong việc làm của mình sẽ giúp người dân, nhất là những người trẻ có ý thức hơn trong bảo vệ môi trường.                     

Thùy Hương