Điều 275 Bộ luật Dân sự 2005 quy định: “Khi chủ sở hữu bất động sản bị bao bọc bởi bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có lối đi ra, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản liền kề dành cho mình một lối đi ra đến đường công cộng; người được yêu cầu có nghĩa vụ đáp ứng yêu cầu đó, người được dành lối đi phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản liền kề nếu không có thỏa thuận khác… Trong trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 điều này mà không có đền bù”.
Những tưởng quy định trên chỉ mang tính “đề phòng” vì tình làng nghĩa xóm ai nỡ bịt lối đi của nhau. Thế nhưng ở tổ 3, khu phố Phú Mỹ, phường Tân Phú (TX. Đồng Xoài) đã và đang xảy ra tranh chấp giữa 17 hộ dân với hộ ông Phạm Văn Hùng cùng tổ về lối đi chung đã hình thành từ hơn chục năm nay. Tranh chấp hòa giải không thành, 17 hộ dân phải làm đơn ra Tòa án Nhân dân thị xã Đồng Xoài giải quyết và tình làng nghĩa xóm sứt mẻ!
NGUYÊN NHÂN XẢY RA TRANH CHẤP
Gia đình ông Phạm Văn Hùng có 5.560m2 đất nông nghiệp ở tổ 3, khu phố Phú Mỹ, phường Tân Phú đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Năm 2000, ông Hùng sang nhượng một phần diện tích cho một số hộ dân đến sinh sống. Để thuận tiện đi lại, ông Hùng cắt một phần đất ở của gia đình làm đường đi cho các hộ dân thông ra đường ĐT741 rộng 2,7m, dài 69,5m chạy dọc theo căn nhà của ông. Thế nhưng, giữa năm 2012, gia đình ông Hùng mua đá chẻ về lát con hẻm đoạn từ đường ĐT741 vào điểm tiếp giáp với đường ngang (khu vực các hộ dân đang sinh sống) gây khó khăn cho việc đi lại của người dân ở phía sau. Trong đó có 17 hộ dân là người đã nhận sang nhượng đất của ông Hùng.
Lối đi của 17 hộ dân phía sau đang xảy ra tranh chấp
Anh Đỗ Hoàng Long, một hộ dân sống phía trong cho biết: “Khi chuyển nhượng đất, ông Hùng cho biết sẽ dành một phần đất ở của gia đình làm đường đi chung ra đường ĐT741. Vì vậy chúng tôi mới nhận chuyển nhượng đất. Con hẻm đã có từ ngày đó. Nhưng ông Hùng lại tự ý lát đá chẻ không lu nèn và làm hàng rào thép lấn ra đường khiến việc đi lại của chúng tôi rất khó khăn. Chúng tôi đã nhiều lần yêu cầu ông Hùng trả lại nguyên trạng đường đi từ trước tới nay nhưng ông Hùng không đồng ý”. Theo ông Hùng, lối đi này nằm trên thửa đất ở của gia đình đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên ông có quyền định đoạt.
Bà Nguyễn Thị Lý - vợ ông Hùng cho biết, con hẻm có trước khi các hộ dân đến đây ở. Khi sang nhượng đất, gia đình để cho các hộ dân đi tạm không có thỏa thuận mua bán đường đi hay hiến đất mở đường. Hơn nữa, trước đây do các con còn nhỏ, gia đình chưa có nhu cầu mở rộng nhà cửa, nay con cái trưởng thành nên gia đình muốn xây thêm tầng 2, phải lấn ra con hẻm này. Phía dưới tầng 2 vẫn để cho mọi người qua lại, nhưng các hộ dân này không chấp nhận.
Trao đổi về việc lát đá chẻ, làm hàng rào lấn ra đường gây khó khăn trong việc đi lại của người dân, bà Lý giải thích, những năm gần đây, các hộ trong xóm xây phòng trọ cho sinh viên thuê nên lượng người qua lại đông, ồn ào, gây mất trật tự. Nhất là về đêm, thanh niên rú ga, bấm còi inh ỏi làm đảo lộn cuộc sống của gia đình. Để hạn chế tình trạng phóng nhanh, vượt ẩu, gia đình mua đá chẻ về lát con hẻm, làm hàng rào bảo vệ dãy phòng trọ phía sau nhà. Hơn nữa, đây là con hẻm nằm trên thửa đất khác không liền kề với các hộ dân nên đòi hỏi của họ là không thể chấp nhận được. Bà Lý nói, nếu các hộ dân không đồng ý đi dưới tầng 2 của gia đình thì có thể đi vòng phía sau nhà thông ra đường Cách mạng tháng Tám (khu vực Hội Người mù thị xã Đồng Xoài) vì gia đình còn lô đất trống. Thế nhưng 17 hộ dân ở đây cho biết: “Chúng tôi không chấp nhận đi đường vòng, vì đường dốc, khó đi. Hơn nữa, khi sang nhượng đất, gia đình ông Hùng - bà Lý đã đồng ý mở đường cho chúng tôi đi ra đường ĐT741. Nay ông bà tự ý sở hữu, thu hẹp đường đi và buộc chúng tôi phải đi đường vòng là trái thỏa thuận ban đầu”.
CƠ QUAN CHỨC NĂNG NÓI GÌ?
Tranh chấp giữa 17 hộ dân với gia đình ông Hùng - bà Lý đã được Ban điều hành khu phố Phú Mỹ, UBND phường Tân Phú giải quyết nhưng không thành. Ông Vũ Văn Lợi, Phó chủ tịch UBND phường Tân Phú cho biết, sau khi nhận được đơn kiến nghị của các hộ dân, UBND phường đã giao khu phố tổ chức hòa giải. Ngày 2-1-2014, cán bộ địa chính của phường đã xuống kiểm tra thực địa khu vực các hộ dân có đơn kiến nghị. Tiếp đó, UBND phường Tân Phú đã mời 17 hộ dân có đơn kiến nghị và gia đình ông Hùng lên giải quyết. Qua phân tích, UBND phường đề nghị gia đình ông Hùng giữ nguyên hiện trạng con đường đi có từ năm 2000 đến nay, không được xây dựng, cơi nới. Tuy nhiên, hộ ông Hùng không đồng ý. Sự việc vượt quá khả năng giải quyết, nên UBND phường đã chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc lên UBND thị xã Đồng Xoài để được giải quyết theo quy định.
Ông Ngô Văn Dương, Thẩm phán Tòa án Nhân dân thị xã Đồng Xoài cho biết, tòa đã nhận được đơn kiện của các hộ dân. Tuy nhiên, do chưa đủ hồ sơ nên tòa chưa giải quyết. Theo ý kiến của ông Dương thì việc làm của vợ chồng ông Hùng là sai. Bởi khi sang nhượng đất, vợ chồng ông Hùng đồng ý mở đường cho các hộ dân thông ra đường ĐT741. Nay buộc các hộ dân đi đường vòng là không đúng. Còn việc mất an ninh trật tự trong khu dân cư đã có cơ quan công an giải quyết, gia đình ông Hùng không thể tự ý lát đá chẻ ra đường gây khó khăn, nguy hiểm trong việc đi lại của người dân.
Minh Luận