2013 GMT+7

Bao giờ Bình Phước có xã đạt chuẩn y tế?

Thứ 3, 12/11/2013 | 10:41:00

Trong lộ trình xây dựng nông thôn mới, các xã điểm phải đạt chuẩn y tế vào năm 2014. Thế nhưng trong tổng số 20 xã điểm trên địa bàn tỉnh hiện nay chưa có xã nào đạt tiêu chí này. Đặc biệt là tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) tự nguyện ở các xã điểm nông thôn mới còn thấp. Đâu là nguyên nhân?

THỰC TRẠNG Y TẾ TUYẾN XÃ

Ông Nguyễn Văn Luôn là bệnh binh được hưởng chế độ BHYT như nhiều thương bệnh binh khác. Mặc dù gia đình ông ở ấp Thuận Phú, xã Thuận Phú (Đồng Phú), nhưng nơi đăng ký khám chữa bệnh ban đầu lại ở Bệnh viện Đa khoa tỉnh. Mỗi khi đi khám bệnh đúng tuyến, ông phải nhờ người chở hết nửa ngày. Tiền xe cao hơn tiền thuốc. Vì vậy, lâu nay ông đều nhờ con cháu chở ra trạm y tế xã khám cho gần. Còn chế độ được khám chữa bệnh theo BHYT ông không dùng đến.

Cán bộ, nhân viên y tế xã Thuận Phú khám bệnh cho người dân

Bà Văn Thị Chanh ở ấp Bù Xăng, xã Thuận Phú thường xuyên đến trạm y tế xã khám chữa bệnh ban đầu. Được hưởng chế độ bảo hiểm của người cao tuổi. Thế nhưng, khi đi khám bệnh tại trạm y tế bà phải dùng thẻ của chồng, bởi thẻ bảo hiểm của bà đăng ký khám chữa bệnh ban đầu ở Bệnh viện Đa khoa thị xã Đồng Xoài. “Vợ chồng tôi đều có thẻ BHYT, nhưng được cấp ở hai nơi khác nhau. Về Đồng Xoài khám bệnh theo thẻ thì không có tiền xe” - bà Chanh tâm sự.

Mỗi ngày Trạm y tế xã Thuận Phú khám và điều trị từ 15 đến 20 lượt bệnh nhân, phần lớn là bệnh nhân có BHYT bắt buộc. Những trường hợp trái tuyến như bà Chanh, ông Luôn không hiếm. Nhiệm vụ của thầy thuốc là chữa bệnh cứu người, vì vậy với các gia đình bệnh nhân có thẻ BHYT, trạm đều phải linh động giải quyết - bác sĩ Bùi Thiện Thêm cho biết.

Xã Thuận Phú có hơn 10 ngàn dân, nhưng số người tham gia BHYT chỉ đạt 38%. Trong đó BHYT tự nguyện mới chỉ đạt 8,6%. Nguyên nhân người dân chưa mặn mà tham gia BHYT tự nguyện là do dịch vụ cung cấp y tế còn nhiều bất cập. “Bản thân tôi là trạm trưởng, là bác sĩ nhưng 6 năm qua chỉ được trang bị mỗi ống nghe và dụng cụ đo huyết áp. Phần lớn việc khám và điều trị cho bệnh nhân chỉ dựa vào kinh nghiệm. Các thiết bị cận lâm sàng như máy siêu âm, điện tim, máy xét nghiệm máu đều thiếu. Thiếu hụt các thiết bị cần thiết cho quá trình khám chữa bệnh đã làm cho người dân thiếu niềm tin vào việc tham gia BHYT tự nguyện” - bác sĩ Bùi Thiện Thêm chia sẻ nỗi niềm đã từ lâu chưa được giải quyết.

Trạm y tế xã Thiện Hưng là đơn vị dẫn đầu huyện Bù Đốp về công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân. Theo bà Phan Thị Kim Huệ - Trưởng trạm y tế xã, trước đây người dân thường bỏ qua trạm để đến thẳng bệnh viện tuyến huyện khám chữa bệnh. Hiện tại, người dân đã tin tưởng và tìm đến trạm. Bình quân mỗi ngày, trạm có 50 lượt bệnh nhân đến khám và điều trị. Đặc biệt, phụ nữ mang thai đều đến khám và theo dõi thai.

Song song với công tác chăm sóc sức khỏe theo phương pháp tây y, phương pháp đông y cũng được Trạm y tế xã Thiện Hưng quan tâm đầu tư cả về số lượng và chất lượng. Ngoài vườn thuốc nam theo quy định, cơ số thuốc phục vụ chữa bệnh thường gặp ở người cao tuổi luôn đáp ứng đầy đủ. Thế nhưng trong những năm qua, đội ngũ y, bác sĩ ở đây cũng chỉ biết dựa vào ống nghe và dụng cụ đo huyết áp. Trong khi đó, nhu cầu khám và chăm sóc sức khỏe của người dân ngày càng tăng cao. Các kỹ thuật thông thường như điện tim, nội soi hay xét nghiệm máu, đội ngũ y, bác sĩ của trạm đều có khả năng đảm nhận. Không có thiết bị khám bệnh nên người dân thường vượt tuyến. Do vậy, tỷ lệ người dân tham gia BHYT ở xã hiện chưa đạt 40%, còn tỷ lệ tham gia BHYT tự nguyện chỉ 5%.

Tổng số dân của xã Đức Liễu (Bù Đăng) hiện nay là 14 ngàn người, trong đó chỉ có 6 ngàn người tham gia bảo hiểm y tế. Ngoài diện BHYT bắt buộc như trẻ em dưới 6 tuổi, học sinh, người già, chế độ chính sách thì số người tham gia BHYT tự nguyện chỉ đạt 3%. Một trong những nguyên nhân khiến người dân chưa tích cực tham gia BHYT tự nguyện vẫn là dịch vụ cung cấp y tế còn nhiều phiền hà. Người dân đau bao tử muốn nội soi phải lên bệnh viện huyện hoặc tỉnh. Còn các trường hợp chuyển viện mất khá nhiều thời gian và thủ tục hành chính. Cơ sở vật chất cũng như trang thiết bị y tế cấp cho tuyến xã không thể đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh. Kinh phí hoạt động thường xuyên cấp cho trạm y tế mỗi năm chỉ 12 triệu đồng, nên mỗi khi cơ sở vật chất xuống cấp thì không có tiền sửa chữa. Nhìn cơ sở hư hỏng, xuống cấp, người dân mất lòng tin là điều đương nhiên.

BAO GIỜ CÓ XÃ CHUẨN Y TẾ?

Thiện Hưng, Đức Liễu, Thuận Phú là 3 trong tổng số 20 xã điểm xây dựng nông thôn mới của tỉnh trong giai đoạn 2011-2015. Theo kế hoạch của tỉnh, từ nay đến năm 2014, các xã điểm xây dựng nông thôn mới phải đạt chuẩn y tế. Ngoài các tiêu chí về cơ sở vật chất, con người, trang thiết bị y tế, các xã đạt chuẩn y tế phải đảm bảo tỷ lệ người dân tham gia BHYT lớn hơn hoặc bằng 70%. Tỷ lệ phụ nữ sinh con thứ ba phải nhỏ hơn 10%. Các xã miền núi, vùng sâu, xa phải đảm bảo 100% nhân viên y tế thôn bản được cấp gói đỡ đẻ sạch. Tất cả các tiêu chí này hiện Bình Phước khó đạt bởi nhiều lý do.

Tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm trên địa bàn tỉnh hiện mới đạt 60%. Tuy nhiên đây là tỷ lệ người tham gia BHYT ở diện bắt buộc. Số người tham gia BHYT tự nguyện hiện chỉ chiếm khoảng 10% tổng số người tham gia BHYT. Theo bác sĩ Nguyễn Đồng Thông, Giám đốc Sở Y tế, lý do người dân tham gia BHYT tự nguyện thấp là công tác tuyên truyền còn hạn chế. Thêm vào đó là tâm lý ỷ lại, trông chờ vào chế độ, chính sách của người dân.

Theo ông Thông, để đảm bảo từ nay đến năm 2014 các xã điểm xây dựng nông thôn mới đạt chuẩn y tế phải cần nhiều ngành, nhiều cấp vào cuộc. Ví như phải có ít nhất từ 70 đến 90% hộ dân sử dụng nước sạch, có nhà tiêu hợp vệ sinh; công tác phòng chống dịch, hạn chế tỷ lệ sinh con thứ ba, số người từ 80 tuổi trở lên phải được theo dõi và quản lý sức khỏe... Những chỉ tiêu này không thể chỉ ngành y tế làm được mà đòi hỏi có sự chung tay, góp sức của cộng đồng xã hội.

Đông Kiểm