Tòa soạn và Bạn đọc 09:31, 10/10/2013 GMT+7

Hơn 2.500 cơ sở sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp; 8 nhà máy chế biến mủ cao su và 30 ngàn cơ sở dịch vụ nhưng chỉ duy nhất Khu công nghiệp (KCN) Minh Hưng - Hàn Quốc có nhà máy xử lý nước thải tập trung. Với doanh nghiệp không chú trọng xử lý nước thải, chất thải thì họ lợi dụng trời mưa, đêm tối để xả nước thải, rác ra môi trường.

TỪ KHU CÔNG NGHIỆP...

Một trong những vấn đề nóng bỏng, gây bức xúc trong nhân dân hiện nay là tình trạng ô nhiễm môi trường. Vấn đề này ngày càng trầm trọng, đe dọa trực tiếp đến sự phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững. Ở Bình Phước, ô nhiễm môi trường chưa nghiêm trọng nhưng đã là vấn đề bức xúc và đang đứng trước thách thức trong tương lai rất gần.

Theo kiểm tra và đánh giá của Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường Công an tỉnh, đa số hệ thống xử lý nước thải, khí thải của doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh quá lạc hậu, không đúng tiêu chuẩn. Một số doanh nghiệp đầu tư được hệ thống xử lý nước, chất thải nhưng vì lợi nhuận kinh tế nên không vận hành. Hành vi vi phạm chủ yếu về quy định lập, thực hiện báo cáo đánh giá tác động môi trường; không xây lắp, hoặc xây lắp không đúng với công trình xử lý môi trường; xả nước thải vượt chuẩn, chất thải nguy hại. Từ năm 2008 đến nay, Công an tỉnh đã lập biên bản xử phạt hành chính 28 vụ với tổng số tiền hơn 1,86 tỷ đồng.

... ĐẾN KHU DÂN CƯ

Ngoài KCN còn có các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm môi trường nằm rải rác trong khu dân cư, hoạt động chủ yếu trên các lĩnh vực chế biến mủ cao su (18 công ty, doanh nghiệp); chế biến tinh bột mì (10 nhà máy); chăn nuôi heo, gà tập trung (197 trang trại); kinh doanh dịch vụ ăn uống (44 cơ sở) và giết mổ gia súc, gia cầm (53 cơ sở). “Cũng như tình trạng trong các khu công nghiệp, hầu hết các cơ sở này có công nghệ sản xuất lạc hậu; không có hệ thống xử lý nước thải hoặc có nhưng không đạt tiêu chuẩn. Từ năm 2008 đến nay, Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường đã phát hiện 81 vụ vi phạm, nhắc nhở 32 vụ, đề nghị xử phạt vi phạm hành chính 49 vụ với số tiền trên 3 tỷ đồng”, Đại tá Phúc chia sẻ.

Tình trạng nước thải bẩn hàng ngày chảy tràn trên mặt đường hay xả thẳng ra các sông, suối đã trở thành hình ảnh không lạ ở những xã có cơ sở chế biến hoặc thu mua điều, cao su nhỏ lẻ. Anh Lê Danh Cường ở xã Đức Liễu (Bù Đăng) đã nhiều lần cự nự với chủ cơ sở bóc tách hạt điều khi thấy thường xuyên bị nước thải bẩn của cơ sở này xả trực tiếp qua vườn cao su nhà mình. Nhưng sau đó, nghĩ tới tình nghĩa xóm giềng, anh đành bỏ qua dù vẫn ấm ức. “Nước thải về mùa mưa còn đỡ chứ mùa khô thì hình thành những vũng nước tù, bốc mùi hôi thối rất khó chịu. Tôi thường xuyên đau đầu khi ngửi mùi hôi này”, anh Cường nói.

Đại tá Phúc cho biết thêm: Vì không muốn gây phiền hà cho doanh nghiệp nên thời gian qua, lực lượng chức năng luôn phải theo dõi, nắm tình hình và chỉ trực tiếp kiểm tra khi nắm chắc doanh nghiệp vi phạm.

CẦN NHỮNG GIẢI PHÁP MẠNH TAY

Khó khăn lớn nhất với lực lượng cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường Công an tỉnh hiện nay là chưa có đội ngũ cán bộ đủ năng lực và thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ hiện đại để tiến hành đo, xử lý hành vi vi phạm về khí thải, tiếng ồn. Song song đó, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật chưa đầy đủ, nhất là các văn bản hướng dẫn xác định hậu quả của hành vi gây ô nhiễm như thế nào là nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng... để xử lý theo luật hình sự!

Đại tá Phúc cho rằng: Giải pháp đầu tiên là cần hoàn thiện hệ thống pháp luật về bảo vệ môi trường, trong đó chế tài xử phạt phải thực sự mạnh để đủ sức răn đe đối tượng vi phạm. Kêu gọi đầu tư là cần thiết nhưng nhất thiết phải bắt buộc các công ty đầu tư hạ tầng xây dựng hệ thống thu gom, xử lý nước thải tập trung hoàn chỉnh mới được phép hoạt động, đồng thời thường xuyên có báo cáo định kỳ về hoạt động xử lý nước thải, rác thải. Việc thu hút đầu tư phải đi đôi với đảm bảo đầy đủ điều kiện về bảo vệ môi trường. Ngay từ khâu thẩm định, đánh giá tác động môi trường phải được cân nhắc kỹ giữa lợi ích trước mắt với ảnh hưởng đến môi trường. Song song đó là đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về môi trường nhằm tạo sự chuyển biến và nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật bảo vệ môi trường, trách nhiệm xã hội của người dân, doanh nghiệp trong gìn giữ, bảo vệ môi trường.               

Ngọc Tú