Năm 1993, Bùi Ngọc Tiến ở thị xã Phước Long đã bỏ ra 102,5 triệu đồng để chuyển nhượng thửa đất 30.233m2 từ Xí nghiệp thủy lợi 4 và được UBND huyện Phước Long (cũ) cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ). 10 năm sau, UBND tỉnh ra quyết định thu hồi toàn bộ diện tích đất này, giao cho dự án rừng lịch sử núi Bà Rá quản lý, sử dụng. Nguyên nhân nào dẫn đến câu chuyện này và vì sao nhiều năm đi khiếu nại, nhưng đến nay ông Tiến vẫn chưa tìm được câu trả lời thỏa đáng?
MỘT THỬA ĐẤT GIAO CHO... 3 CHỦ?
Năm 1993, ông Bùi Ngọc Tiến mua lại toàn bộ cơ sở sản xuất gạch ngói tại xã Sơn Giang, huyện Phước Long (nay là phường Sơn Giang, thị xã Phước Long) có diện tích 30.233m2 từ Xí nghiệp thủy lợi 4 với số tiền 102,5 triệu đồng. Nguồn gốc đất này trước đây thuộc quyền quản lý của UBND huyện Phước Long và được sử dụng làm Xí nghiệp gạch ngói. Sau một thời gian thì huyện thanh lý và sang nhượng lại cho Xí nghiệp thủy lợi 4 vào ngày 25-11-1991.
Khu đất sản xuất gạch của ông Tiến đã bị bỏ hoang 18 năm
Ngày 2-6-1993, UBND huyện Phước Long cấp GCNQSDĐ với diện tích 30.233m2 cho ông Bùi Ngọc Tiến. Phần đất này, hiện tại ông Tiến đang sử dụng một ao cá có diện tích 4.120m2 và một lò gạch cũ nằm trên diện tích khoảng 12.000m2bỏ hoang. Giáo xứ Sơn Long đang sử dụng 8.415m2 ao thả cá; khoảng 2.000m2 đất trồng lúa nước hằng năm dọc ao cá và 651m2 đất mặt cạnh ao cá.
|
Không đồng tình với quyết định này, ông Tiến đã làm đơn khiếu nại. Ngày 23-12-1995, UBND huyện Phước Long lại ban hành Quyết định số 440/QĐ-UB hủy Quyết định 416 và thu hồi 10.471m2 giao cho UBND xã Sơn Giang quản lý để sản xuất nông nghiệp và xây dựng quỹ công ích xã hội.
Trên thực tế, giáo họ Sơn Long đã sử dụng 8.415m2 làm ao thả cá kể từ khi có Quyết định 416 khiến cho việc khai thác nguyên liệu sản xuất gạch của ông Tiến gặp nhiều khó khăn. Thời điểm này, cả ông Tiến và giáo họ Sơn Long đều làm đơn khiếu nại đòi quyền lợi.
Năm 2004, UBND huyện Phước Long lại có Công văn số 93/UB-KSX gửi UBND tỉnh đề nghị thu hồi 2.705m2 (trong tổng số diện tích 13.176m2, gồm 2 ao với 12.525m2 và phần đất 651m2, trừ diện tích 10.471m2 đã thu hồi năm 1995) để giao cho UBND xã Sơn Giang quản lý. Điều khó hiểu là UBND huyện cấp GCNQSDĐ cho ông Tiến sau 11 năm lại đề nghị UBND tỉnh thu hồi?
Năm 2009, ông Tiến tiếp tục gửi đơn khiếu nại lên tỉnh. Ngày 20-8-2009, UBND tỉnh đã có Công văn số 2703/UBND-TD trả lời. Toàn bộ diện tích đất mà Xí nghiệp tư nhân Công Tiến sử dụng làm lò gạch đều nằm trong diện tích 1.260 ha đất mà UBND tỉnh đã cấp cho dự án di tích lịch sử Bà Rá quản lý từ tháng 3-2003. UBND tỉnh cũng khẳng định việc cấp GCNQSDĐ của UBND huyện Phước Long cho Xí nghiệp xây dựng tư nhân Công Tiến là trái quy định theo Khoản 4, Điều 13 Luật Đất đai năm 1987 (không thuộc thẩm quyền của UBND huyện). Tuy nhiên, công văn cũng nêu: Dự án rừng lịch sử Bà Rá chưa sử dụng hết diện tích nên tạm thời UBND tỉnh đồng ý để ông Tiến được sử dụng 4.120m2 đất trũng, còn các hộ giáo dân thuộc giáo họ Sơn Long được sử dụng 14.466m2. Khi dự án rừng lịch sử Bà Rá cần hoặc cơ quan có thẩm quyền yêu cầu thì ông Tiến và các hộ giáo dân phải trả lại đất.
UBND HUYỆN SAI, DÂN LÃNH HẬU QUẢ?
Ông Tiến cho biết: “Tôi rất bức xúc khi nhận được Công văn số 2703/UBND-TD. Các quyết định thu hồi của UBND huyện Phước Long, UBND tỉnh đã không xem xét đến quyền và lợi ích hợp pháp của tôi. Trong quá trình sử dụng, tôi đã đóng thuế đầy đủ. Chẳng lẽ bây giờ nói huyện làm sai là xong? Mãi đến năm 2009, tôi mới biết đất này bị UBND tỉnh thu hồi từ năm 2003 rồi cấp GCNQSDĐ cho Ban quản lý dự án rừng lịch sử Bà Rá. Trong khi đó, UBND huyện không thông báo cho tôi biết”.
Để tìm hiểu về nguồn gốc đất, chúng tôi đã tìm gặp ông Phạm Văn Quyền, nguyên Phó chủ tịch UBND huyện Phước Long, người đã ký cấp GCNQSDĐ cho ông Tiến. Ông Quyền cho biết: Thửa đất này trước năm 1975 là của giáo họ Sơn Long nhưng sau giải phóng thì bỏ hoang. Khoảng năm 1985, UBND huyện thành lập cơ sở sản xuất vật liệu gạch ngói Sơn Long. Đến tháng 10-1991, huyện cho giải thể xí nghiệp do làm ăn thua lỗ. Tháng 11-1991, UBND huyện thanh lý, bán cơ sở này cho Xí nghiệp thủy lợi 4 và đến năm 1993, Xí nghiệp thủy lợi 4 lại sang nhượng cho ông Tiến. Ông Quyền nói: “Những năm đó, kinh tế quốc doanh gặp khó khăn, ông Tiến đã bỏ ra số tiền lớn để sang nhượng và xin cấp sổ đàng hoàng. Tôi cho rằng UBND huyện Phước Long đã không làm sai trong việc cấp GCNQSDĐ cho ông Tiến”. |
Chúng tôi đã làm việc với đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường về vụ việc. Theo kết luận tại Văn bản số 1244/STNMT-TTr, ngày 10-9-2013 của sở, thì toàn bộ diện tích UBND huyện Phước Long cũ cấp cho ông Tiến nằm trong tổng diện tích 1.260 ha đất được UBND tỉnh thu hồi và giao cho Ban quản lý rừng lịch sử Bà Rá từ năm 2003. Đến nay, dự án rừng lịch sử Bà Rá vẫn chưa sử dụng diện tích này nên UBND tỉnh vẫn tạm cho các bên sử dụng theo thực tế hiện hữu. Khi nào thu hồi thì sẽ thông báo và giải quyết chế độ theo chính sách tại thời điểm thu hồi. Đất chuyên dùng làm lò gạch phải do UBND tỉnh cấp GCNQSDĐ.
Nhiều năm đi khiếu kiện, ông Tiến mệt mỏi: “Tôi không còn hào hứng làm ăn, phát triển sản xuất trên đất này nữa. Tôi đã bỏ ra số tiền rất lớn đầu tư. Sau 20 năm sang nhượng, tôi đã mất hơn 18 năm đi khiếu nại mà vẫn chưa có kết quả. Tôi không làm gì sai, bây giờ tôi chỉ có nguyện vọng UBND tỉnh đã thu hồi đất để thực hiện dự án rừng lịch sử Bà Rá thì đền bù thỏa đáng cho tôi. Và tôi rất hy vọng không phải kiện ra tòa để đòi lại quyền lợi hợp pháp của mình”.
Bảo An