2024 GMT+7

Đảm bảo dinh dưỡng ngày tết

Quốc Phong (thực hiện)

Thứ 3, 06/02/2024 | 15:24:05

BPO - Những ngày tết, chúng ta thường sử dụng một lượng lớn thực phẩm giàu dinh dưỡng và chất kích thích, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây ảnh hưởng sức khỏe bản thân và các thành viên trong gia đình. Góp phần bảo vệ sức khỏe mọi người, mọi nhà, phóng viên Đài Phát thanh - Truyền hình và Báo Bình Phước (BPTV) đã có cuộc trao đổi với Tiến sĩ Phạm Hoàng Xuân, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bình Phước.

Vui xuân, không quên chế độ dinh dưỡng

* Thưa tiến sĩ, chúng ta cần quan tâm như thế nào đến chế độ dinh dưỡng cho bản thân và gia đình trong dịp tết?

Dịp tết, chúng ta cần đặc biệt quan tâm đến vấn đề dinh dưỡng. Đặc biệt là đối với những người mắc một số bệnh không lây nhiễm như thừa cân, béo phì, cao huyết áp, tim mạch và một số bệnh khác liên quan đến ăn uống, ngộ độc thực phẩm. Có 2 nguyên nhân chính gây nên tình trạng này, đó là những ngày tết, mọi người sử dụng quá nhiều đồ ăn, thức uống thừa dinh dưỡng và sử dụng thực phẩm không an toàn.

* Cách duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, nhất là nhóm dễ bị ảnh hưởng như trẻ em, người già, người mắc bệnh mạn tính như thế nào, thưa tiến sĩ?

Phong tục ngày tết của người dân Việt Nam là chế biến rất nhiều món ăn và tích trữ nhiều thực phẩm. Thực chất, những loại thực phẩm này chứa nhiều chất đạm và muối. Ví dụ các món kho hoặc bánh chưng có đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là thừa năng lượng. Hầu hết các gia đình đều làm dưa món, dưa chua… Những món ăn này có lượng muối cao, rất hại cho sức khỏe. Đối với những người mắc bệnh mạn tính như tim mạch, cao huyết áp, nếu ăn các thực phẩm có lượng muối, đường cao dẫn đến bệnh thêm trầm trọng, khó kiểm soát. Thay vào đó, giải pháp tốt nhất đối với nhóm người mắc các bệnh nêu trên là nên hạn chế, không ăn mặn; tăng cường ăn các loại rau, củ, quả.

Khách hàng đến chọn mua thực phẩm tại hệ thống Bách Hóa Xanh, TP. Đồng Xoài

Chúng ta cũng đặc biệt lưu ý đến an toàn vệ sinh thực phẩm, nhất là các mặt hàng mứt, bánh kẹo, thực phẩm kém chất lượng, không an toàn đối với trẻ em. Sử dụng nhiều có nguy cơ cao bị béo phì, thừa cân, sâu răng hoặc ngộ độc thực phẩm. Ngày tết, mâm cao cỗ đầy, thức ăn dư thừa, nhưng không biết cách xử lý; sợ lãng phí nên chúng ta cố ăn nhiều, trong khi thực phẩm thừa lại bảo quản không tốt nên nguy cơ dẫn đến ngộ độc thực phẩm rất cao.

Vì vậy, trong dịp tết, trẻ em, người mắc bệnh mạn tính, người già cũng như mọi người dân nên có chế độ ăn uống khoa học, hợp lý, ăn với mức vừa phải, không nên ăn quá nhiều. Đồng thời hạn chế các thực phẩm chứa nhiều chất béo, đồ nướng và chiên dầu mỡ. Thay vào đó, chúng ta tăng cường ăn rau xanh, uống nước ép hoa quả.

Cẩn trọng khi uống rượu, bia ngày tết

* Tiến sĩ có những lời khuyên gì trong vấn đề sử dụng rượu, bia?

Để đảm bảo an toàn sức khỏe, tính mạng cho mình và mọi người, đã uống rượu bia thì tuyệt đối không tham gia giao thông.

Tôi cũng lưu ý thêm, ở một số vùng quê, dịp tết có xu hướng ngâm những loại thảo dược được cho là thuốc bổ. Thế nhưng, các loại thuốc này thường không rõ nguồn gốc dược liệu rõ ràng và được bảo quản bằng hóa chất chống mốc, có hại cho sức khỏe, chủ yếu là lưu huỳnh. Hơn nữa, trong quá trình thu hái dược liệu, không loại trừ sự nhầm lẫn một số cây có độc. Tuy nhiên, do người thu hái không nhận biết được dẫn đến khi ngâm rượu dễ xảy ra ngộ độc và từng có những trường hợp ngộ độc dẫn đến tử vong.

Một vấn đề cũng rất đáng báo động, khi sử dụng rượu phải biết rõ nguồn gốc. Vì hiện nay, một số người kinh doanh ham lợi nhuận, sử dụng cồn công nghiệp để làm rượu, không may khi uống vào rất độc cho cơ thể.

Vì vậy, chúng ta uống rượu có chừng mực, rượu phải có nguồn gốc rõ ràng. Nếu ngâm rượu thuốc phải đảm bảo, biết chính xác dược liệu đó, không tẩm, ủ hóa chất chống mốc để tránh những trường hợp đáng tiếc có thể xảy ra.

Vui xuân, giữ dáng

* Đối với phái đẹp, theo tiến sĩ, dịp tết nên ăn uống như thế nào cho khoa học để giữ dáng?

Nhiều chị em than phiền tăng cân sau tết, cơ bản là do ăn nhiều, ăn không kiểm soát. Chị em không xác định rõ nhóm thực phẩm nào thường gây tăng cân. Ví dụ, đàn ông thường dùng rượu bia, còn phụ nữ dùng nước ngọt. Uống nước ngọt có ga dẫn đến tiểu đường và béo phì. Do đó, để không bị tăng cân và giữ dáng sau dịp tết, tôi khuyên chị em nên ăn ít nhưng ăn nhiều lần trong ngày. Khi ăn nhai kỹ sẽ giúp tuần hoàn thức ăn và tiêu hóa tốt. Khoa học đã chứng minh, những người tăng cân là những người có thói quen ăn nhanh và thường ăn những thực phẩm chế biến sẵn. Những người này nên kiêng ăn những món chiên xào. Vì những món ăn này ảnh hưởng đến cơ thể và làn da cũng không đẹp.

Một số chị em đã sử dụng giấm và uống nước chanh nguyên chất để không tăng cân. Tuy nhiên, chế độ ăn, uống như vậy là có hại cho sức khỏe, hoàn toàn không có tác dụng giảm cân. Chị em cũng không nên sử dụng hoặc bào chế các thức uống giảm cân, vì không hiệu quả, không có cơ sở khoa học. Thay vào đó, nên sử dụng các loại nước ép cam, bưởi hoặc để có làn da đẹp nên ăn nhiều loại rau, củ, quả có múi, hạt sen, óc chó, hạt điều và ăn với lượng vừa phải. Vì những loại hạt này sẽ tạo ra một số dưỡng chất có tác dụng nuôi dưỡng làn da.

Ăn uống đảm bảo dinh dưỡng và hợp lý. Chị em không nên ăn kiêng, vì ăn kiêng cũng không tốt mà phải ăn đủ, ăn đúng thì sẽ không có cảm giác thèm ăn. Buổi sáng thức dậy nên ăn đủ cho một ngày mới, dừng thói quen bỏ bữa sáng và ăn nhẹ. Trong những ngày tết, chị em nên cố gắng đảm bảo sức khỏe, không quên tập thể dục.

* Trân trọng cảm ơn Tiến sĩ Phạm Hoàng Xuân.