Môi trường 06:19, 02/12/2020 GMT+7

“Với lực lượng “mỏng”, diện tích rừng phòng hộ Bù Đăng lại rải rác khắp địa bàn huyện, tiếp giáp nhiều địa bàn dân cư, có nhiều đường dân sinh qua lại nên việc quản lý, bảo vệ rừng gặp nhiều khó khăn. Từ ngày giao khoán rừng cho cộng đồng người Mơnông, rừng tại khu vực thôn 5, xã Đồng Nai không những được bảo vệ tốt, mà còn giúp người dân nơi đây có thêm nguồn thu nhập, cải thiện đời sống” - Giám đốc Ban quản lý rừng phòng hộ Bù Đăng Lê Hùng cho biết.

Ăn, ngủ cùng rừng

Một ngày cuối tháng 11, chúng tôi theo các thành viên tham gia nhận khoán bảo vệ rừng tại thôn 5, xã Đồng Nai. 6 giờ chiều, trời bắt đầu tối, kèm những cơn mưa phùn nặng hạt. Ăn vội bữa cơm với rau rừng đạm bạc, không ai bảo ai, các thành viên trong tổ tuần tra ban đêm tự chuẩn bị tư trang gồm nước uống, đèn pin, dao, rựa, quần áo bảo hộ và không quên mang theo hộp nhang muỗi để sẵn sàng cho một đêm dài trong rừng. Trước khi xuất phát, tổ trưởng dành ít phút để họp, dặn dò anh em cách thức tuần tra an toàn, phương án xử lý nếu có tình huống xảy ra.

Một buổi tuần tra bảo vệ rừng vào ban đêm của các thành viên cộng đồng nhận khoán thôn 5, xã Đồng Nai, huyện Bù Đăng

Anh Điểu Hợp, thành viên tham gia nhận khoán bảo vệ rừng từ năm 2017 cho biết: “Mùa nắng thì lo “giặc lửa”, mùa mưa lo kẻ xấu lợi dụng đêm hôm để khai thác lâm sản. Biết là khó khăn vì phải đi khuya, tuy nhiên anh em trong tổ đều chủ động sắp xếp thời gian tham gia tuần tra bảo vệ rừng đầy đủ”.

Giám đốc Ban quản lý rừng phòng hộ Bù Đăng Lê Hùng cho biết, đặc điểm rừng phòng hộ Bù Đăng ở thôn 5, xã Đồng Nai có nhiều lồ ô, thảm thực vật dày lại giáp ranh với khu du lịch trảng cỏ Bù Lạch; nằm xen kẽ với các dự án chuyển đổi rừng nghèo kiệt và vườn rẫy của người dân. Mùa khô nơi đây tiềm ẩn nguy cơ cháy rừng, mùa mưa người dân tập trung vào rừng hái măng, lá nhíp, đọt mây nên tiềm ẩn nguy cơ mất rừng cao. “Thời gian qua, ban còn phải đối mặt với một số đối tượng sau khi bị xử lý vi phạm lại có ý đồ “trả thù” bằng cách cố tình phá hoại rừng. Trong khi đó, lực lượng của ban quá “mỏng”. Từ ngày giao khoán cho cộng đồng thôn 5, với trách nhiệm, lòng nhiệt huyết của anh em, rừng ở đây đã được bảo vệ nghiêm ngặt, nỗi lo mất rừng từ đó cũng được giải quyết” - ông Hùng phấn khởi nói.

Lấy lâm tặc trị lâm tặc

Đặc điểm người dân tộc bản địa nói chung, người Mơnông nói riêng đều sinh ra từ rừng, sống chủ yếu dựa vào rừng. Trước đây, do cuộc sống khó khăn, rừng là nơi nuôi sống người dân nơi đây. Từ những mớ rau, con thú cho đến việc đốn cây lấy gỗ được người dân thực hiện thuần thục. Anh Điểu Thương, thành viên nhận khoán bảo vệ rừng cộng đồng thôn 5 nhớ lại: Trước đây, do cuộc sống khó khăn, bản thân chuyên đi hạ cây để kiếm sống qua ngày. Hằng ngày dùng cưa máy vào rừng đốn cây, dùng xe trâu chở về nhà, sau đó bán cho thương lái lấy tiền đong gạo.

Các thành viên Cộng đồng nhận khoán thôn 5, xã Đồng Nai, huyện Bù Đăng đang chuẩn bị bữa tối tại rừng

“Sinh ra và lớn lên từ rừng xanh, ngày ngày thấy rừng bị tàn phá nên bản thân xót lắm. Sau khi biết cộng đồng nhận khoán bảo vệ rừng, mình xung phong tham gia. Mình làm công việc này đã được 3 năm, hằng ngày mình cùng anh em trực theo lịch phân công. Buổi tối tranh thủ đi tuần tra trong rừng, thời gian cao điểm đi liên tục. Công việc dù vất vả nhưng làm cho bản thân mình cảm thấy thoải mái hơn” - anh Điểu Thương nói.

Anh Điểu Thâm, Tổ trưởng Tổ nhận khoán cộng đồng thôn 5 cho biết: “Cùng với công tác tuyên truyền, vận động người dân nâng cao nhận thức bảo vệ rừng, chúng tôi còn ưu tiên lấy những người trước đây thường xuyên vào rừng khai thác lâm sản trái phép để trở thành thành viên tham gia nhận khoán. Đây là những người thông thạo đường rừng, am hiểu về rừng nên sẽ đóng góp rất nhiều vào công tác bảo vệ rừng”.

Để rừng mãi xanh

Những mảng rừng xanh tốt ôm trọn quanh khu du lịch trảng cỏ Bù Lạch, những cây gỗ to, trong đó có rất nhiều cây gỗ ươi quý giá cao tít tắp, những người con Mơnông được sinh ra từ rừng đang nguyện cùng nhau góp sức hồi sinh rừng. Họ ngày đêm quyết tâm bảo vệ, với mong muốn rừng ngày càng có thêm nhiều gốc cây to và cao hơn nữa.

Ông Lê Hùng, Giám đốc Ban quản lý rừng phòng hộ Bù Đăng chia sẻ, ngoài nhiệm vụ tuần tra, kiểm tra, người nhận khoán bảo vệ rừng còn tham gia phòng, chống, chữa cháy rừng, huy động lực lượng phản ứng nhanh, tại chỗ, kịp thời. Nhờ đó, thời gian qua trên địa bàn không để xảy ra cháy lớn, gây thiệt hại về tài nguyên rừng.

Anh Điểu Thâm cho biết thêm: Thôn 5, xã Đồng Nai hiện có 345 hộ, với 1.215 người, trong đó 80% là người dân tộc bản địa. Nhìn chung đời sống người dân nơi đây còn gặp nhiều khó khăn. Việc giao khoán không những góp phần bảo vệ rừng mà còn giúp người dân có thêm nguồn thu nhập, cải thiện đời sống.

“Nhà nước có hỗ trợ về phần kinh phí như nguồn dịch vụ môi trường rừng và tiền nhận khoán. Từ nguồn chi phí đó phần nào giảm bớt khó khăn cho bà con, nhất là vào mùa mưa, thời gian giáp hạt. Tuy nhiên, cuộc sống của những người giữ rừng vẫn còn nhiều khó khăn do nguồn thu từ việc nhận khoán còn hạn chế, chưa trở thành nguồn thu nhập chính, việc chi trả đôi lúc chậm trễ. Do đó, cần thêm những chính sách hỗ trợ nhằm nâng cao nguồn thu nhập, để chúng tôi toàn tâm, toàn ý bảo vệ rừng” - anh Điểu Thâm mong muốn.