Chính trị 08:24, 04/07/2018 GMT+7

BP - Năm 937, Dương Đình Nghệ bị bộ tướng của mình là Kiều Công Tiễn giết hại để cướp ngôi. Ngô Quyền là con rể của Dương Đình Nghệ mang quân từ châu Ái ra Bắc trừng trị kẻ phản chủ. Kiều Công Tiễn vội cho người sang cầu cứu vua Nam Hán. Nhận thấy cơ hội tái cướp nước Việt đã đến, vua Nam Hán phong cho con trai mình là Lưu Hoằng Tháo tước “Giao Chỉ vương” và đem 2 vạn quân theo đường thủy sang xâm lược nước ta. Cùng với đó, vua Nam Hán kéo quân đến sát biên giới để gây thanh thế.

Giữa năm 938, Ngô Quyền tiến quân ra thành Đại La giết chết Kiều Công Tiễn và chuẩn bị lực lượng chống quân xâm lược Nam Hán. Sau đó, ông cho người đốn gỗ, vạt thành cọc nhọn bịt bằng sắt cắm xuống lòng sông Bạch Đằng. Tháng 12-938, Lưu Hoằng Tháo chỉ huy đoàn thuyền vượt biển tiến vào cửa Bạch Đằng. Ngô Quyền cho vài chiến thuyền nhỏ ra khiêu chiến, dụ giặc vào trận địa đã mai phục. Quân Nam Hán thấy đối phương ít nên huy động toàn quân đánh mạnh vào đội hình quân ta. Khi thấy giặc rơi vào trận mai phục cùng với lúc thủy triều bắt đầu rút, Ngô Quyền ra lệnh phản công. Thuyền địch to, cơ động kém lại bị quân ta kèm sát, bị đâm vào cọc nhọn nên thủng và chìm hàng loạt. Lưu Hoằng Tháo cùng hơn một nửa quân sĩ phải bỏ mạng tại chiến trường. Vua Nam Hán hay tin con trai tử trận vội ra lệnh thu quân, bỏ hẳn mộng xâm lược nước ta. Sau khi đánh tan quân Nam Hán lần thứ 2, Ngô Quyền lên ngôi vua lập ra nhà Ngô, xưng là Ngô Vương vào năm 939, đóng đô ở Cổ Loa (Hà Nội).

Các nhà nghiên cứu lịch sử đánh giá rất cao về vai trò, ý nghĩa của chiến thắng Bạch Đằng năm 938. Bởi cuộc chiến này không chỉ đập tan giấc mộng tái chiếm nước ta của phong kiến phương Bắc, mà còn giúp dân tộc ta thoát khỏi 1.000 năm Bắc thuộc trong lịch sử, mở ra một kỷ nguyên mới, thời kỳ độc lập tự chủ cho dân tộc Việt Nam. Sau chiến thắng Bạch Đằng, Việt Nam bước vào thời kỳ xây dựng đất nước trên quy mô lớn. Đó là kỷ nguyên của văn minh Đại Việt, của văn hóa Thăng Long, kỷ nguyên phá Tống, bình Nguyên, đuổi Minh; một kỷ nguyên rực rỡ với các triều đại Lý, Trần, Lê... kế tiếp xây dựng đất nước. Nhà sử học Ngô Thì Sĩ đánh giá: “Trận thắng trên sông Bạch Đằng là cơ sở cho việc khôi phục quốc thống. Những chiến công đời Đinh, Lê, Lý, Trần sau này còn nhờ vào uy danh lẫm liệt ấy để lại... Lịch sử cũng đánh giá rất cao vai trò, công lao của Ngô Quyền, ông xứng đáng với danh hiệu “Vị Tổ trung hưng” của dân tộc mà nhà yêu nước Phan Bội Châu đã nêu trong “Việt Nam quốc sử khảo”. Ngoài ra, chiến thắng Bạch Đằng còn là đỉnh cao nghệ thuật quân sự, tinh thần anh dũng và ý chí kiên cường về độc lập dân tộc, trọn vẹn lãnh thổ của cha ông ngày trước.

T. Phong
(Trích nguồn các sự kiện nổi tiếng thế giới)