Chính trị 16:36, 28/06/2024 GMT+7

1. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong bài viết “Một số vấn đề cần được đặc biệt quan tâm trong công tác chuẩn bị nhân sự Đại hội XIII của Đảng” đăng trên VnExpress Chủ nhật ngày 26-4-2020, đã đề cập đến vấn đề tiêu chuẩn chọn lựa cán bộ chiến lược, tức là các đồng chí ủy viên Trung ương Đảng. Sau khi nhấn mạnh những tiêu chuẩn như lòng yêu nước, phẩm chất đạo đức, lối sống, trí tuệ tầm nhìn (tóm lại là có đức, có tài, trong đó đức là gốc),… Tổng Bí thư nhấn mạnh: Kiên quyết không để lọt vào Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII những người có một trong 5 khuyết điểm: Kê khai tài sản không trung thực, có biểu hiện giàu nhanh, nhiều nhà, nhiều đất, nhiều tài sản khác mà không giải trình rõ được nguồn gốc; bản thân hoặc vợ, chồng, con có lối sống thiếu gương mẫu, lợi dụng chức quyền để thu lợi bất chính.

Thiết tưởng, người có biểu hiện giàu nhanh, nhiều nhà, nhiều đất… trở thành một “chỉ hiệu” thể hiện sự bất liêm trong phẩm chất đạo đức của con người khi công tác nhân sự đang được quan tâm trong nhiệm kỳ Đại hội Đảng lần thứ XIV tới.

2. Thực tình mối quan hệ giữa người giàu và thời gian đã được thế giới quan tâm từ lâu. Dựa trên bảng xếp hạng những người giàu nhất thế giới năm 2020 của Forbes, một công ty của Anh đã tính toán và họ đã nhận ra, thời gian trung bình để một doanh nhân tự thân gia nhập câu lạc bộ tài sản tỷ USD là 21 năm. Một vài ví dụ, như: Carlos Slim: 30 năm, tài sản: 53,2 tỷ USD; Amancio Ortega: 26 năm, tài sản: 63,3 tỷ USD; Warren Buffett: 23 năm, tài sản: 72,5 tỷ USD; Bernard Arnault: 13 năm, tài sản: 112,1 tỷ USD…

Trong khi đó, Bill Gates và Steve Ballmer (113,6 tỷ USD và 72,1 tỷ USD) chỉ mất 12 năm để gia nhập câu lạc bộ tài sản tỷ USD. Còn Jeff Bezos (183,1 tỷ USD) không chỉ là người giàu nhất thế giới mà còn là một trong những người trở thành tỷ phú nhanh nhất với thời gian 5 năm... Điều đó cho thấy, những người giàu nhanh là những người hoạt động trong các ngành công nghệ cao.

3. Vậy còn người giàu nhanh gắn với quan niệm bất liêm là những ai? 

Không có đủ tư liệu kê khai tài sản của mọi người nên chẳng thể biết đích xác, nhưng căn cứ vào thông tin mấy vụ đại án thì thấy người giàu nhanh ở nước ta trong những năm gần đây có một số không ít là các quan chức.

Vụ án MobiFone mua 95% cổ phần AVG, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Bắc Son giữ vai trò chủ chốt, đã mắc tội nhận hối lộ “khủng” 3 triệu USD từ Phạm Nhật Vũ, năm 2019 là một ví dụ.

Thứ hai là vụ án Trịnh Xuân Thanh  (nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty cổ phần xây lắp dầu khí Việt Nam) xảy ra năm 2018. Trong quá trình điều tra, cơ quan điều tra đã kê biên biệt thự của gia đình Trịnh Xuân Thanh ở khu đô thị sinh thái tại Hà Nội, căn hộ ở đường Trần Phú (đường gần bờ biển TP. Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa), một xe ôtô Mazda CX5. Ngoài ra, Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam đã rà soát, phong tỏa tổng hơn 50,8 ngàn cổ phiếu do Trịnh Xuân Thanh đứng tên và hơn 17 ngàn cổ phiếu do vợ ông này đứng tên.

Ví dụ thứ ba là vụ án Giang Kim Đạt, quyền Trưởng phòng Công ty TNHH MTV vận tải Viễn dương - Vinashinlines, xảy ra năm 2016. Ngoài 40 bất động sản do phạm tội mà có, được đứng tên những người thân trong gia đình ở Việt Nam, Đạt còn mua 2 căn hộ trị giá hàng triệu USD ở Singapore và Anh. Tiền ấy ở đâu? Theo bản án phúc thẩm tuyên ngày 18-8-2016, thông qua việc mua 3 con tàu và cho thuê 9 tàu, Đạt đã chiếm đoạt 16 triệu USD (tương đương 260 tỷ đồng Việt Nam) của Vinashinlines.

Một ví dụ nữa nóng hổi tính thời sự là vụ Phan Quốc Việt (Việt Á) cùng   nhóm lợi ích bị khởi tố bắt giam gồm 2 cựu bộ trưởng và hơn 60 người, trong đó có hàng chục lãnh đạo, cán bộ trung tâm kiểm soát bệnh tật, sở y tế, bệnh viện của 15 tỉnh, thành liên quan về đề án “nghiên cứu” và “sản xuất” bộ kit xét nghiệm Covid-19. Theo thông tin từ Tổng cục Hải quan, que thử test nhanh xét nghiệm kháng nguyên virus SARS-Cov2 được Công ty Việt Á nhập khẩu từ Trung Quốc, đã được “thổi giá” lên 45%, để bán cho các tỉnh, thành, trục lợi 4.000 tỷ đồng, “lại quả” 800 tỷ đồng, bất chấp tính mạng người dân trong đại dịch.

Có thể thấy, đã có một số người trở nên giàu có nhanh là nhờ tham nhũng, ăn hối lộ.