Chính trị 04:59, 02/06/2024 GMT+7

Bài 1:
NHỮNG TỜ BÁO ĐƯỢC IN VÀ PHÁT HÀNH BÍ MẬT

Báo “Đấu tranh cho hòa bình thống nhất Tổ quốc”

Tháng 9-1955, chính quyền tay sai Ngô Đình Diệm thực hiện chiến dịch “tố cộng”, “diệt cộng” trên khắp miền Nam. Tại Thủ Dầu Một, chúng ra sức càn quét, khủng bố quần chúng, lùng sục khắp các hang cùng ngõ hẻm, vào tận các làng cao su, ấp, sóc của đồng bào dân tộc thiểu số để tìm bắt cán bộ, đảng viên và những người yêu nước. Với chính sách “tố cộng”, “diệt cộng” cực kỳ tàn ác và vô cùng dã man của kẻ thù, nhiều cán bộ, đảng viên và quần chúng cách mạng ở Thủ Dầu Một lần lượt bị bắt, bị cầm tù hoặc sát hại. Đứng trước hoàn cảnh đó, Liên tỉnh ủy miền Đông Nam Bộ đã chỉ đạo Tỉnh ủy và Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy Thủ Dầu Một xuất bản tờ báo lấy tên “Đấu tranh cho hòa bình thống nhất Tổ quốc”.

Đây là tờ báo bí mật, trên tiêu đề - măng sét không đề cơ quan chủ quản là gì, thuộc tỉnh nào và không có số phát hành. Mục đích của tờ báo nhằm tuyên truyền cho phong trào đấu tranh thống nhất đất nước. Báo được phát hành hằng tháng với 16-20 trang, khổ 16x24cm và in từ giấy sáp được viết tay. Tờ báo có các chuyên mục: Xã luận, bình luận, tin tức… với nội dung chủ yếu phổ biến chủ trương, đường lối đấu tranh theo phương thức hòa bình của Đảng, châm biếm và đả kích bè lũ tay sai bán nước Ngô Đình Diệm. Ở các chuyên mục tin tức có nội dung phản ánh phong trào đấu tranh cách mạng trong và ngoài tỉnh. Báo “Đấu tranh cho hòa bình thống nhất Tổ quốc” xuất bản liên tục trong 2 năm 1956, 1957 và chỉ ngưng 1 kỳ vì bị quân địch đi càn qua căn cứ Xóm Ruộng, nay thuộc phường Chánh Phú Hòa, thành phố Bến Cát, tỉnh Bình Dương.

Tuy ra đời và hoạt động vào thời kỳ vô cùng khó khăn, gian khổ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ và tay sai nhưng tờ báo vẫn xuất bản số đặc biệt nhân kỷ niệm 39 năm Cách mạng tháng Mười Nga vào tháng 11-1956 và số tết Đinh Dậu - 1957, với chủ đề mừng Đảng, mừng xuân. Trong ấn phẩm số báo xuân này, báo được in tăng trang, có thêm truyện ngắn, truyện vui, câu đối, câu đố, tranh tết… Mặc dù được phát hành bằng phương thức chuyền tay theo hệ thống giao liên bí mật nhưng nội dung của tờ báo đã góp phần tích cực vào việc củng cố niềm tin của các cơ sở quần chúng đối với phong trào cách mạng ở địa phương. Đồng thời, tờ báo còn là nguồn tài liệu quan trọng trong việc cung cấp kiến thức lý luận cho đội ngũ cán bộ cơ sở để vận dụng đấu tranh với địch về việc thực hiện Hiệp định Giơnevơ. Đặc biệt, trong hoàn cảnh phong trào cách mạng đang bị lắng xuống do sự khủng bố của kẻ thù, tờ báo đã kịp thời chuyển tải tinh thần chống tư tưởng cầu an, dao động và qua đó củng cố ý chí cách mạng, kiên trì giữ vững vị trí chiến đấu trong cán bộ, chiến sĩ và quần chúng nhân dân.

Cùng với việc cho xuất bản tờ báo “Đấu tranh cho hòa bình thống nhất Tổ quốc”, Tỉnh ủy Thủ Dầu Một còn thành lập xưởng in bí mật tại Bến Cát. Trong thời gian này, các tài liệu tuyên truyền quan trọng thiết yếu đã được in và phát hành đến tay cán bộ cơ sở, gồm: “5 bước công tác”, “Những việc cần biết và cần làm”, “26 câu hỏi về đường lối cách mạng miền Nam”, “Sống vĩ đại, chết vinh quang”, “Học tập tấm gương Võ Thị Sáu, Lý Tự Trọng”. Riêng tài liệu “Hỏi - đáp về đường lối cách mạng miền Nam” của Xứ ủy Nam Kỳ đã được Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy Thủ Dầu Một in và phát hành rộng rãi vào ngày 31-11-1957. Tài liệu này đã giúp cán bộ, đảng viên và quần chúng ở các cơ sở cách mạng nhận thức rõ hơn đối tượng của cuộc đấu tranh trước mắt, cũng như âm mưu, thủ đoạn của Mỹ - Diệm và các biện pháp tiến hành đấu tranh...

Báo Tin tức và nội san Cờ giải phóng

Năm 1957, phong trào cách mạng ở Thủ Dầu Một nói riêng và Đông Nam Bộ nói chung bước vào thời kỳ khó khăn hơn. Thực hiện chỉ thị của Liên tỉnh ủy miền Đông Nam Bộ, Tỉnh ủy Thủ Dầu Một đã quyết định ngưng phát hành tờ báo “Đấu tranh cho hòa bình thống nhất Tổ quốc” và cho phát hành 2 tờ khác. Với tờ tin nội san của Đảng bộ tỉnh được lấy tên “Cờ giải phóng”, mỗi tháng phát hành 1 kỳ và chỉ lưu hành trong đội ngũ đảng viên. Tờ Tin tức - sau đổi tên là Thông tin, mỗi tuần ra 1 số và được lưu hành đến đông đảo quần chúng có cảm tình với cách mạng. Cả hai ấn phẩm đều mang nội dung tuyên truyền đấu tranh đòi Mỹ - Diệm phải thực hiện Hiệp định Giơnevơ, đấu tranh cho hòa bình, thống nhất Tổ quốc và kiên quyết chống chính sách “tố cộng”, “diệt cộng” tàn ác của Mỹ - Diệm. 

Việc biên tập nội dung cho tờ nội san và tờ Tin tức do đồng chí Trần Khắc Cần, Trưởng ban Tuyên huấn Tỉnh ủy và đồng chí Tiêu Như Thủy, Phó Trưởng ban Tuyên huấn Tỉnh ủy phụ trách. Cán bộ, chiến sĩ làm báo thời kỳ này đều không được đào tạo chuyên ngành báo chí và xuất phát điểm về học vấn, lý luận chính trị chưa cao nên suốt quá trình tác nghiệp phải tự học để bổ sung kiến thức, học hỏi kinh nghiệm của người đi trước. Đó là phải đọc bài trên các báo để học cách viết và phải đi nhiều, viết nhiều, chịu khó bám sát cơ sở để tích lũy tư liệu. Và không chỉ có vậy, nhiệm vụ đầu tiên của những người làm báo ở chiến trường thời đó là phải làm công tác hậu cần cho chính mình, tức là phải tự chăm lo cho cuộc sống của bản thân bằng việc tích cực tăng gia sản xuất. Nói cách khác, vũ khí của người làm báo ngày ấy không chỉ có cây bút và trang báo, mà còn có cả súng, đạn và cuốc xẻng phục vụ sản xuất, đào hầm tránh bom đạn và sẵn sàng chiến đấu như một người lính để bảo vệ tính mạng của chính mình và đồng đội. 

Trong hồi ký của mình, đồng chí Tiêu Như Thủy đã viết: Với chính sách “tố cộng”, “diệt cộng”, Mỹ - Diệm thường xuyên tiến hành khủng bố quyết liệt, nhiều cơ sở bị lộ, cán bộ bị bắt dẫn đến phong trào tan rã ở nhiều nơi. Khó khăn là vậy, nhưng các nhà báo - chiến sĩ ngày ấy vẫn một lòng tin tưởng vào sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, Bác Hồ và niềm tin cuối cùng cách mạng sẽ thắng lợi không hề lay chuyển. Không những thế, tất cả cán bộ, chiến sĩ trong đội quân xung kích trên mặt trận tư tưởng của Đảng ngày ấy còn hăng hái thi đua, phát huy sáng kiến để cải tiến từ nội dung đến phương thức in, phát hành bản tin và tờ báo của Đảng. Nhận thức rõ vai trò của báo chí với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, đội ngũ những người làm báo cách mạng trong giai đoạn này đã quyết tâm bằng mọi giá phải duy trì việc xuất bản đều đặn. Và chính những tác phẩm báo chí đã tạo được nguồn lực cổ vũ, động viên, khích lệ cán bộ, chiến sĩ và nhân dân quyết tâm đấu tranh và tin tưởng tuyệt đối vào cách mạng.

*Theo “Địa chí Bình Phước”, “Lịch sử Đảng bộ Bình Phước”