Chính trị 16:04, 27/07/2021 GMT+7

Trong phiên thảo luận, các ý kiến đã đề xuất rất cụ thể những nhiệm vụ, giải pháp trong giai đoạn tới, trong đó nhấn mạnh đến việc phân cấp, phân quyền cho địa phương. 

Theo đánh giá, nước ta rất thành công với việc giảm tỷ lệ hộ nghèo từ 58% năm 1993 đến nay chỉ còn 2,75%, được cộng đồng quốc tế ghi nhận như một điển hình trong thực hiện các mục tiêu thiên niên kỷ khi về đích trước thời hạn đối với mục tiêu giảm nghèo từ rất sớm.

Tán thành và đánh giá cao mục đích, ý nghĩa của chương trình, ý kiến đại biểu đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành khẩn trương xây dựng báo cáo khả thi, hoàn thiện các dự án và hướng dẫn rõ ràng các cơ chế quản lý, điều hành, định mức tài chính….

Chính phủ, các bộ, ngành chỉ đề ra mục tiêu, chỉ tiêu, phân bổ nguồn lực, định mức khung, cơ chế khung, thực hiện kiểm tra, giám sát, đôn đốc, hướng dẫn. Còn lại phân cấp, phân quyền, trao mạnh cho địa phương, chính quyền các cấp để xây dựng các kế hoạch thực hiện, giải pháp thực hiện cụ thể, phù hợp với đặc điểm, tính chất nghèo, nguyên nhân nghèo cũng như lối sống, điều kiện cụ thể của từng địa bàn, từng địa phương, từng vùng, miền, hộ nghèo thì mới sát với thực tiễn và mới có hiệu quả - đại biểu Trần Thị Hiền, đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Nam.

Theo các đại biểu, sự đổi mới trong tư duy về chủ trương giảm nghèo theo hướng giảm cho không và tăng cho vay ưu đãi là một hướng chúng ta cần phải tiếp cận cho vấn đề giảm nghèo. Nhà nước chỉ hỗ trợ về cơ chế, chính sách, nguồn lực và hướng dẫn, còn bản thân người nghèo, hộ nghèo phải cố gắng vươn lên và làm sao các chính sách giảm nghèo phải khơi dậy được khát vọng và tạo ra động lực để cho những huyện nghèo mong muốn thoát nghèo.

Cần phải quan tâm phát triển các hoạt động sinh kế tại chỗ nhằm phát huy lợi thế của địa phương, vùng nghèo, như sử dụng những kiến thức bản địa, khai thác những sản phẩm bản địa và những sản phẩm có tiềm năng phát triển hoặc cung cấp thông tin về thị trường lao động, kết nối, giới thiệu việc làm cho những người nghèo ở vùng nghèo - đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa, Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội.

Giai đoạn 2021-2025, chúng ta đặt ra mục tiêu yêu cầu cao hơn là giảm nghèo đa chiều nhưng thực chất và bền vững. Giảm bình quân 1 đến 1,5% trong năm, trong khi đó chuẩn nghèo của chúng ta nâng lên từ 700 lên 1,5 triệu đồng khu vực nông thôn, 900 lên 2 triệu đồng khu vực thành thị dẫn đến tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo đầu kỳ sẽ tăng rất cao.

Tiếp thu ý kiến của đại biểu, Chính phủ sẽ chỉ đạo các chương trình đề xuất ban hành tiêu chí xác định cụ thể đối tượng, địa bàn, nội dung hỗ trợ đầu tư. Xây dựng báo cáo nghiên cứu khả thi nhằm hạn chế cao nhất sự trùng lặp giao thoa. Đồng thời, sẽ đề xuất các cơ chế lồng ghép, tích hợp các nguồn lực đem lại hiệu quả cao nhất trong đầu tư - ông Đào Ngọc Dung, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.

Cần bổ sung giải pháp về quy hoạch. Cần phải đẩy nhanh tiến độ xây dựng quy hoạch, quy hoạch quốc gia, quy hoạch tỉnh, quy hoạch huyện, nhất là quy hoạch xây dựng xã nông thôn mới để làm sao tiêu chí này nó phải đi trước một bước.

Đề xuất với Chính phủ sớm ban hành bộ tiêu chí huyện nông thôn mới, xã nông thôn mới, xã nông thôn mới nâng cao, huyện nông thôn mới nâng cao và kiểu mẫu rồi các cơ chế, chính sách hỗ trợ. Hằng năm cần phải thông báo sớm vốn kế hoạch để thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới một cách đồng bộ các giải pháp để chúng ta hoàn thành tốt nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới - đại biểu Mai Văn Hải, Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho rằng, một trong những cái bẫy trong thời gian vừa qua chính là từ tên của chương trình là “xây dựng nông thôn mới”. Các địa phương hay chính quyền địa phương, nhất là ở cấp cơ sở cho thấy chữ "xây dựng" nghĩa là thiên về hạ tầng, là cầu, đường, trụ sở... bởi vì xây dựng liên quan tới công trình. Tôi nghĩ rằng đó chính là chúng ta thiếu quan tâm tới điều kiện để nâng cao thu nhập và chất lượng sống của người dân thông qua sinh kế.

Nếu chúng ta hỗ trợ cho người dân vay tiền để giảm nghèo để sản xuất ra một mặt hàng nào đó nhưng không kết nối được bà con tới thị trường thì cũng không thể nào nâng cao thu nhập gấp 1,5 lần. Tư duy bắt đầu là tư duy bền vững, là tư duy nâng cao chất lượng sống, nâng cao thu nhập và bằng cơ cấu lại ngành nông nghiệp gắn với những mô hình nông nghiệp mới, nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp thông minh, gắn với chuỗi ngành hàng từ công nghệ sau thu hoạch, phân loại, bảo quản, chế biến và phát triển thị trường, vì chính chỗ đó mới là bền vững - ông Lê Minh Hoan, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.