Chính trị 16:44, 16/03/2021 GMT+7

Ngày 27-6-2020, Đoàn cán bộ lãnh đạo Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đến thăm Nhà bia tưởng niệm nạn nhân bị sát hại trong chiến tranh biên giới Tây Nam của Tổ quốc

Đêm 15, rạng sáng ngày 16-3-1978, địch cho một lực lượng nhỏ đánh vào hướng cầu Hoàng Diệu và Đồn biên phòng 789. Bộ chỉ huy tiền phương của Tỉnh đội điều 2 tiểu đoàn (Tiểu đoàn 208 và Phú Lợi) lên hướng cầu Hoàng Diệu chi viện cho Đồn biên phòng 789 để ngăn chặn và tiêu diệt địch ở hướng này. 

Tuy nhiên, lực lượng địch khoảng gần 1 trung đoàn đã vượt qua cứ Tám mái (cầu Du lịch), về Mê-ra vào suối Đá, suối Nứa, vườn Mít, chia làm hai mũi: một mũi đánh vào thôn 6, xã Thiện Hưng; một mũi đánh vào ấp Sa Trạch, xã Hưng Phước gây ra vụ thảm sát hết sức dã man đối với đồng bào.

Cảnh nhà dân bị Pol Pot đốt phá ngày 16-3-1978

Chúng dùng cuốc, gậy đập vào đầu người già, phụ nữ, trẻ em. Chúng chặt thân xác người dân ra thành 2-3 mảnh. Trẻ em chúng giết rồi quăng xác xuống giếng, vào đống lửa. Chúng chém giết, đốt phá tàn sát không để sót một ai, từ người già đến trẻ em vô tội. Chúng đã giết hại 247 đồng bào, thiêu rụi hàng trăm nóc nhà của người dân ấp Sa Trạch, xã Hưng Phước (nay là ấp Tân Hưng, xã Phước Thiện) và thôn 6, xã Thiện Hưng, cùng 14 tấn lương thực… Có gia đình bị giết hết cả nhà (đa số là người dân Bình Dương lên làm kinh tế). Có gia đình gồm 7 người, trong đó 1 người bị giết và 6 người bị chúng lùa đi mất tích như gia đình bà Sam Xì Muối; gia đình bị giết hại 10 người như gia đình bà Nguyễn Thị Lan; bị giết 6-8 người như gia đình ông Trương Sơn và ông Lê Văn Thừa…

Nhà bia tưởng niệm nạn nhân bị sát hại trong chiến tranh biên giới Tây Nam của Tổ quốc

Trước những tội ác cực kỳ dã man của bè lũ Pol Pot, biến đau thương thành hành động cách mạng, dân và quân Bù Đốp cùng các lực lượng của trên đã chiến đấu dũng cảm, kiên cường để bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ và biên giới thiêng liêng của Tổ quốc.

Quân Pol Pot bị đánh đuổi và rút đi đã để lại không khí tang tóc, đau thương, máu nhuộm đỏ cả một vùng biên giới, thi thể các nạn nhân nằm rải rác nhiều nơi, hầu hết là không còn nguyên vẹn và không nhận dạng được. Nhân dân và chính quyền địa phương đã tổ chức gom góp thi thể làm lễ khâm liệm và chôn cất các nạn nhân. Những người may mắn còn sống sót được chính quyền đưa đi chăm sóc y tế, hỗ trợ tìm kiếm người thân còn sống hoặc đã chết.

Để tưởng nhớ đồng bào bị chế độ diệt chủng Pol Pot sát hại, người dân địa phương đã lập miếu thờ tại nơi chôn cất, lấy ngày 16-3 (ngày 8-2 âm lịch) hàng năm là ngày giỗ chung. Năm 2018, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Bù Đốp đã xây dựng Nhà bia tưởng nhớ các nạn nhân đã bị Pol Pot sát hại trên diện tích hơn 600m². Tháng 3-2020, công trình đã được UBND tỉnh xếp hạng di tích cấp tỉnh và ngày 2-7-2020, huyện Bù Đốp long trọng tổ chức lễ đón nhận di tích cấp tỉnh.

Nhà bia không chỉ là địa chỉ tâm linh tưởng niệm những người đã khuất mà còn là địa chỉ giáo dục truyền thống yêu chuộng hòa bình, lên án họa diệt chủng, đồng thời cũng là nơi trưng bày các hình ảnh tư liệu, những hiện vật liên quan đến cuộc thảm sát do tập đoàn Pol Pot - Ieng Xary gây ra.