Tòa soạn và Bạn đọc 13:04, 01/10/2015 GMT+7

BP - Thời gian qua, tình trạng buôn lậu, sản xuất - kinh doanh hàng giả trên địa bàn tỉnh diễn biến rất phức tạp. đặc biệt, đối với những mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người tiêu dùng như dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng... Để ngăn chặn tình trạng này và góp phần thực hiện Nghị quyết số 41/NQ-CP ngày 9-6-2015 của Chính phủ về việc đẩy mạnh công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong tình hình mới, Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Trưởng ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban chỉ đạo 389 quốc gia) phát động đợt cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, sản xuất - kinh doanh hàng giả là dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng từ ngày 15-7 đến 15-10-2015 (Công điện 90).

Thực hiện Công điện 90, Chi cục Quản lý thị trường tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 354 về tăng cường kiểm tra, kiểm soát ngăn chặn hoạt động buôn lậu, sản xuất - kinh doanh hàng giả là dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng. Chỉ trong gần 2 tháng ra quân, với tổng số 219 lượt kiểm tra đã phát hiện 46 vụ vi phạm, phạt tiền gần 230 triệu đồng.

ĐA SỐ MỸ PHẨM KHÔNG RÕ NGUỒN GỐC

Trong 46 vụ bị xử lý thì vi phạm về kinh doanh mặt hàng mỹ phẩm chiếm đa số với 990 sản phẩm. Cụ thể, ngày 26-8, Tổ kiểm tra Đội quản lý thị trường số 8, huyện Bù Đốp kiểm tra cửa hàng kinh doanh mỹ phẩm Hồng Kim Loan tại chợ thị trấn Thanh Bình (Bù Đốp), phát hiện 148 sản phẩm mỹ phẩm nhập lậu các loại. Và chỉ trong ngày 27-8, tại hai mũi kiểm tra ở thị xã Đồng Xoài và huyện Chơn Thành phát hiện 468 sản phẩm mỹ phẩm các loại không rõ nguồn gốc, xuất xứ, trong đó có 135 sản phẩm son môi. Đến ngày 10-9, Tổ kiểm tra liên ngành kiểm tra trên địa bàn huyện Bù Đăng phát hiện cửa hàng kinh doanh mỹ phẩm Kim Phượng, do bà Nguyễn Thị Kim Phượng làm chủ, tại khu Tân Hưng, thị trấn Đức Phong, kinh doanh mỹ phẩm nhập lậu là 185 hộp thuốc nhuộm tóc.

Dược phẩm, thực phẩm chức năng giả gây hậu quả khôn lường đến người tiêu dùng. Dược phẩm, thực phẩm chức năng tuy không có tác dụng chữa bệnh, song được hiểu có tác dụng hỗ trợ chức năng nào đó cho cơ thể, giảm nguy cơ bệnh tật.

Riêng mặt hàng mỹ phẩm, đánh vào tâm lý người tiêu dùng thích hàng ngoại nhập, song lại không có hóa đơn chứng từ khi lực lượng chức năng đến kiểm tra. Chiêu thức dụ khách hàng của các cửa hàng này là giới thiệu hàng “xách tay” nhưng thực chất hàng từ Trung Quốc là chủ yếu. Các loại mỹ phẩm giả thường chứa axít salicylic, carticoid và màu công nghiệp, sau khi dùng nhiều lần, người dùng có cảm giác bỏng rát, nổi mụn nhọt, viêm nhiễm. Hậu quả, da không thể phục hồi, thậm chí mặt bị biến dạng.

Bà Phạm Thị Ngọc, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường cho biết: Trên địa bàn tỉnh không có cơ sở sản xuất mỹ phẩm. Sản phẩm tịch thu của các cửa hàng kinh doanh mỹ phẩm là do nhập lậu, không có hóa đơn chứng từ, không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Bên cạnh các loại mỹ phẩm, khi kiểm tra thì thực phẩm chức năng nhập lậu cũng có mặt trên thị trường dù không bày bán công khai. Tổ kiểm tra Đội quản lý thị trường số 4, thị xã Bình Long ngày 28-8 kiểm tra phòng chẩn trị y học cổ truyền La Sang tại chợ Bình Long, phát hiện thực phẩm chức năng nhập lậu hiệu Mild Aloe và Flower Roots Syrup.

CHỐNG BUÔN LẬU VẪN RẤT KHÓ

Các phương tiện thông tin đại chúng luôn bám sát định hướng tuyên truyền phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, kinh doanh hàng giả, không có hóa đơn chứng từ nhưng các hộ kinh doanh vẫn phớt lờ. Họ chỉ nghĩ đến lợi nhuận mà xem thường sức khỏe người tiêu dùng và luật pháp. Nguyên nhân một phần do xử lý vi phạm trong lĩnh vực này chưa đủ mạnh, mới chỉ là tịch thu, tiêu hủy hàng và phạt hành chính. Số vụ chuyển cơ quan chức năng khởi tố hiếm vì giá trị hàng hóa vi phạm chưa cao.

Phương thức, thủ đoạn vi phạm tại các điểm bán hàng, đối tượng kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ là dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, thường phân tán nhỏ lẻ, bày bán hàng giả, hàng thật xen lẫn gây khó khăn cho lực lượng kiểm tra, kiểm soát. Đặc biệt, thực phẩm chức năng thường không bày bán công khai, chỉ bán qua giới thiệu và hội thảo. Việc tổ chức hội thảo nhằm mục đích giới thiệu và bán sản phẩm nhưng không thông báo với các cơ quan chức năng nên người tiêu dùng không xác định được sản phẩm thật hay giả, có tác dụng với sức khỏe đến mức nào. Do đó, chính quyền địa phương cần phối hợp các cơ quan chức năng thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ người tiêu dùng.

Hiện chưa có kênh thông tin gắn kết giữa nhà sản xuất - kinh doanh với các lực lượng chức năng kiểm tra, kiểm soát để thường xuyên trao đổi, cung cấp thông tin về thương hiệu, đặc điểm nhận dạng mẫu mã, chất lượng sản phẩm và những đặc trưng cơ bản của sản phẩm... để các lực lượng chức năng làm cơ sở nhận biết hàng giả - thật trong đấu tranh, xử lý, ngăn chặn.  Cái khó cơ bản là việc trang bị phương tiện, dụng cụ đo, kiểm tra nhanh dành cho lực lượng kiểm tra, kiểm soát nhằm phân biệt hàng giả - thật, kém chất lượng... chưa đáp ứng yêu cầu.

Mỹ phẩm, thực phẩm chức năng là những mặt hàng kinh doanh có điều kiện. Tuy nhiên, thị trường nước ta quá dễ dãi cho kinh doanh mỹ phẩm. Mỹ phẩm được bày bán từ cửa hàng chuyên kinh doanh đến tiệm tạp hóa và thậm chí trên vỉa hè cũng có bán. Các dòng mỹ phẩm đủ loại, đủ thương hiệu cả trong và ngoài nước. Người mua sẽ hoa mắt mà không biết chủ cửa hàng “đánh lận con đen”.

Trước những diễn biến phức tạp trong phòng chống gian lận thương mại, hàng giả thì 3 tháng sẽ khó có thể “lập lại trật tự”. Nên chăng các ngành chức năng tham mưu để đưa ra chiến lược dài hơi bóc dỡ tận gốc hoạt động này.

H.Cúc