Thế giới 14:19, 10/07/2012 GMT+7

Sáng 9-7, tại Cung Hòa Bình ở thủ đô Phnom Penh (Campuchia), Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN (AMM) lần thứ 45 đã khai mạc với sự tham dự của các đoàn đại biểu đến từ 10 nước thành viên dưới sự chủ trì của Campuchia, nước đang đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN luân phiên. Đoàn Việt Nam do Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh dẫn đầu tham dự hội nghị.

Các ngoại trưởng ASEAN cùng Thủ tướng Hun Sen (thứ 6, trái sang) tại hội nghị.

Tăng cường đoàn kết, thống nhất

Sau phát biểu khai mạc của Thủ tướng nước chủ nhà Hun Sen, đại biểu đến từ 10 nước thành viên đã tập trung thảo luận các nội dung ưu tiên quan trọng của ASEAN và khu vực. Các bộ trưởng nhấn mạnh việc ASEAN cần tiếp tục thúc đẩy triển khai hiệu quả Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN; bảo đảm thực thi đúng hạn các thỏa thuận hợp tác đến năm 2015; đẩy mạnh công tác phối hợp cũng như huy động các nguồn lực cần thiết. Các bộ trưởng nêu bật việc thực thi hiệu quả Kế hoạch tổng thể kết nối ASEAN và Kế hoạch công tác Sáng kiến liên kết ASEAN (IAI) về thu hẹp khoảng cách phát triển sẽ góp phần quan trọng vào thành công của tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN. Các bộ trưởng nhất trí khu vực đang chứng kiến những biến chuyển nhanh chóng, hơn lúc nào hết, ASEAN cần tăng cường đoàn kết và thống nhất.

Về hợp tác với các đối tác, các nước khẳng định ASEAN cần tiếp tục chính sách đối ngoại rộng mở, tăng cường quan hệ với các đối tác, khuyến khích họ tham gia và đóng góp xây dựng cho hợp tác chung ở khu vực, cũng như giải quyết các thách thức đặt ra. Về cấu trúc khu vực đang định hình, các nước nhất trí cho rằng ASEAN cần tiếp tục vai trò chủ động trong thúc đẩy xây dựng cấu trúc khu vực phù hợp với lợi ích các nước và đặc thù khu vực, dựa trên các tiến trình hợp tác khu vực hiện có như ASEAN+1, ASEAN+3, Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS), Diễn đàn An ninh khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+)… với ASEAN đóng vai trò trung tâm.

Tôn trọng luật pháp quốc tế vấn đề biển Đông

Nhiều bộ trưởng bày tỏ quan ngại sâu sắc về những diễn biến gần đây trên biển Đông đối với hòa bình, ổn định, an ninh an toàn hàng hải ở khu vực, đặc biệt là những diễn biến phức tạp, gây phương hại đến vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của các quốc gia ven biển, trái với luật pháp quốc tế và Công ước Luật Biển 1982 của LHQ (UNCLOS).

Theo đó, các bộ trưởng nhấn mạnh giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình và không sử dụng vũ lực, tôn trọng các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS và tinh thần Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC); các nước cần tôn trọng quyền của các quốc gia ven biển đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa, phù hợp với UNCLOS. Các bộ trưởng đánh giá cao việc ASEAN đã cơ bản hoàn tất tài liệu quan điểm về các thành tố chính của Bộ quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC), để từ đó khởi động tham vấn ASEAN - Trung Quốc về COC.

Bộ trưởng Phạm Bình Minh nhấn mạnh lập trường của Chính phủ Việt Nam phản đối việc Trung Quốc phê chuẩn thành lập cái gọi là “thành phố Tam Sa” và mời thầu quốc tế 9 lô dầu khí nằm hoàn toàn trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam theo UNCLOS 1982. Các vụ việc này đã vi phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của các quốc gia ven biển đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa theo quy định của UNCLOS 1982 và trái với tinh thần DOC, gây phương hại đến hòa bình, ổn định, an ninh an toàn hàng hải ở khu vực.

Bộ trưởng Phạm Bình Minh đồng thời nhấn mạnh các nguyên tắc về tôn trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của các quốc gia ven biển đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa theo quy định của Công ước Luật Biển của LHQ, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không sử dụng vũ lực, tôn trọng luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS 1982 và tinh thần DOC. Đồng thời, ASEAN cần thể hiện vai trò chủ đạo, trách nhiệm và tinh thần xây dựng trong xử lý các vấn đề là lợi ích chung của khu vực; tạo môi trường cho các bên liên quan giải quyết một cách hòa bình các tranh chấp.

(Theo SGGP)