2020 GMT+7

Bù Gia Mập chủ động phòng, chống hạn

Vũ Thuyên

Thứ 6, 13/03/2020 | 07:23:00

BPO - Những ngày đầu tháng 3, trên địa bàn các xã Đắk Ơ, Bù Gia Mập, huyện Bù Gia Mập, dù mực nước ở các hồ, đập vẫn còn nhưng nước sinh hoạt của một số hộ dân đã cạn, phải mua nước để phục vụ nhu cầu thiết yếu của gia đình. Trước tình trạng này, huyện Bù Gia Mập đã có nhiều giải pháp phòng, chống hạn hán, chủ động nguồn nước sản xuất và phục vụ sinh hoạt của người dân.

Thiếu nước sinh hoạt

Hồ thôn 6 ở xã Đắk Ơ rộng khoảng 5 ha, so với mực nước bình thường thì hiện nay thấp hơn khoảng 1,2-1,5m. Anh Hồ Văn Núng, nhà ở gần hồ thôn 6 cho biết: So với năm 2017, năm nay mực nước vẫn còn nhiều. Tuy nhiên, nắng nóng kéo dài thì khoảng 1 tháng nữa hồ sẽ trơ đáy, nếu nông dân tưới tiết kiệm có thể kéo dài thêm. Thời điểm năm 2015, 2016, giá hồ tiêu tăng cao nên năm 2017 người dân ở đây đổ xô trồng tiêu cộng với nắng nóng kéo dài phải tưới tiêu nhiều khiến mực nước hồ nhanh cạn. Còn từ 2 năm trở lại đây, phần lớn cây tiêu bị chết nên hạn chế nước tưới, từ đó hồ ít cạn hơn.

Hồ thôn 6, xã Đắk Ơ, huyện Bù Gia Mập đảm bảo nguồn nước tưới cây trồng

Phó chủ tịch UBND xã Đắk Ơ Vũ Đức Duy cho biết: Năm 2017, phần lớn các hồ trên địa bàn xã là Bù Xia, thôn 3, thôn 6, thôn 7 và suối Đắk Ơ đều cạn nước nhưng năm nay tất cả vẫn còn. Đặc biệt, năm 2018, tại Tiểu khu 42 thuộc thôn 10 được huyện đầu tư xây dựng lòng hồ rộng khoảng 1 ha, kinh phí gần 6 tỷ đồng và đưa vào sử dụng năm 2019, đảm bảo nguồn nước sản xuất nông nghiệp cho các hộ dân khu vực này. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, một số hộ dân sử dụng giếng đào sinh sống ở khu vực cao hoặc giếng đào gặp đá bàn không thể đào sâu nên đã cạn nước, nhất là các hộ ở trung tâm xã. Trong khi đó, trên địa bàn chưa có nhà máy cung cấp nước sạch nên nhiều hộ phải mua nước phục vụ sinh hoạt với giá 60.000 đồng/2m³.

Phần lớn các hộ dân sử dụng giếng đào trên địa bàn thôn Đắk Lim đã hết nước, vì thế phải nhờ tôi chở nước bán với giá 60 ngàn đồng/2,2m³. Trong thôn còn có 2 người nữa chuyên chở nước cho các hộ dân. Mỗi ngày, 1 người chở trung bình từ 5-7 chuyến, số lượng này chỉ bằng một nửa so với năm 2017. Tôi cũng đã khoan 2 giếng để lấy nước phục vụ 60 tiểu thương tại chợ Đắk Ơ với giá 10.000 đồng/m³. Tuy nhiên, do nắng nóng kéo dài và sử dụng nhiều nên hiện 2 giếng khoan đã hết nước, buộc phải chở đến tận nơi bán cho các tiểu thương.

Ông Võ Văn Chân,
thôn Đắk Lim, xã Đắk Ơ, huyện Bù Gia Mập

Tương tự, các hồ đập trên địa bàn xã Bù Gia Mập vẫn còn nước, đảm bảo cho sản xuất nông nghiệp. Trong đó, tại hồ Bù Bưng, Bù Rên đã xây dựng hệ thống cấp nước tập trung cho các hộ dân, bình quân phục vụ 200 hộ/hệ thống; còn hồ Đắk Á đang đề nghị xây dựng hệ thống cấp nước trong thời gian tới.

Chủ tịch UBND xã Bù Gia Mập Phạm Sỹ Hoàn cho biết: Hiện một số hộ dùng giếng đào đã cạn nước cục bộ, tuy nhiên trước mắt các hộ vẫn chủ động được nguồn nước sinh hoạt cho gia đình. Sắp tới nếu nắng hạn kéo dài, xã sẽ phối hợp Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 778, Vườn quốc gia Bù Gia Mập, các đồn biên phòng đóng quân trên địa bàn cung cấp nước sinh hoạt miễn phí cho các hộ dân, ưu tiên các hộ khó khăn không có kinh phí mua nước. Trước đó, hằng năm vào mùa khô hạn, xã đều phối hợp các đơn vị chở nước cung cấp cho trên dưới 300 hộ dân với khoảng 600m³ nước. Ngoài ra, trích từ nguồn dự phòng xã mua hàng chục xô, can nhựa cấp cho các hộ dân dự trữ nước.

Chủ động từ đầu mùa khô

Phó chủ tịch UBND huyện Bù Gia Mập Nguyễn Xuân Hoan cho biết: Trên địa bàn huyện, ngoài các xã Đức Hạnh, Phú Văn, Đa Kia, Phước Minh có địa hình thấp, sông, suối, khe, hồ, đập nhiều nên ít bị ảnh hưởng của khô hạn; địa bàn các xã Đắk Ơ, Bù Gia Mập và một phần của xã Phú Nghĩa cao hơn mực nước biển từ 400-600m nên thường xuyên bị thiếu nước vào mùa khô. Xác định đặc điểm địa hình nên hằng năm, huyện chủ động xây dựng kế hoạch và tìm các giải pháp cụ thể để phòng, chống hạn ngay từ sớm.

Ông Võ Văn Chân, thôn Đắk Lim, xã Đắk Ơ (Bù Gia Mập) bơm nước bán cho các hộ dân quanh vùng có nhu cầu vào mùa khô hạn

Trước mùa khô năm 2019-2020, UBND huyện cùng lãnh đạo các xã kiểm tra thực tế tình hình hoạt động các nhà máy cấp nước sinh hoạt tại thôn Bù Rên, Bù Lư (Bù Gia Mập), Tiểu khu 119 (Phú Nghĩa). Qua đó, có kế hoạch sửa chữa đảm bảo kịp thời nguồn nước cho người dân. Hiện các nhà máy đều hoạt động tốt, không có sự cố xảy ra. Đồng thời, vận động nhân dân nạo vét giếng, đào thêm giếng mới, chuẩn bị các dụng cụ tích nước, không để thiếu nước sinh hoạt. Đối với những địa bàn, khu dân cư, hộ dân khó khăn, huyện sẽ tìm các biện pháp hỗ trợ dụng cụ chứa nước, xây dựng thêm hệ thống giếng nước tập trung; cải tạo, nâng cấp và đào thêm giếng mới; đồng thời đề nghị Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 778, Vườn quốc gia Bù Gia Mập hỗ trợ nhân lực, xe, phương tiện vận chuyển nước cho người dân.

Hiện nay, nắng nóng, hạn hán rất khó lường, vì thế nông dân nên xuống giống những nơi đảm bảo nguồn nước tưới nhưng phải tập trung, đồng loạt; lựa chọn những giống ngắn ngày, cần ít nước tưới, khả năng chống hạn cao. Thực hiện tưới tiết kiệm ngay từ đầu vụ, nhất là dùng nước ngầm để tưới. Đồng thời tích cực đào ao, be bờ, ngăn đập tạm, nạo vét kênh mương... chống thất thoát nước. Đối với cây lâu năm, cần thực hiện các biện pháp phòng, chống hạn như che ủ gốc cây, làm giàn che nắng, sử dụng hệ thống tưới nước nhỏ giọt... để hạn chế nắng nóng và chống bốc hơi nước.

Phó chủ tịch UBND huyện Bù Gia Mập Nguyễn Xuân Hoan

Tại xã Bù Gia Mập, ngoài các hồ, đập, suối nước khác thì lòng hồ thôn Bù Rên cần được cải tạo, nâng cấp. Lòng hồ có diện tích khoảng 1 ha, do Công ty TNHH MTV dịch vụ thủy lợi Bình Phước quản lý và khai thác. Từ năm 2013, ở đây đã xây dựng công trình cấp nước tập trung, cung cấp nước cho 450 hộ ở thôn và các thôn lân cận. Trong quá trình khai thác và sử dụng nhiều năm đã bị môi trường tác động nên lòng hồ bồi đắp; đồng thời do ảnh hưởng biến đổi khí hậu nên khoảng tháng 3, tháng 4 hằng năm nguồn nước cạn kiệt khiến nhà máy cấp nước ngưng hoạt động, không đảm bảo nhu cầu sử dụng nước cho các hộ dân. Cụ thể, năm 2016, nhà máy cấp nước tạm ngưng 3 tháng; các năm 2017, 2018, 2019 mỗi năm tạm ngưng 1 tháng. Bên cạnh đó, hồ không có hàng rào bảo vệ nên gia súc, gia cầm của các hộ dân thường xuyên lên xuống khiến nguồn nước bị ô nhiễm trầm trọng. Vì thế, UBND huyện đã có văn bản đề nghị Công ty TNHH MTV dịch vụ thủy lợi Bình Phước thống nhất cho huyện khảo sát, lập hồ sơ thiết kế thực hiện nạo vét lòng hồ, làm kè bờ hồ và xây dựng hàng rào bảo vệ trong năm 2020.