Thời luận 13:32, 10/05/2016 GMT+7

BP - Sau đợt nghỉ lễ 30-4, khi dư luận còn chưa lắng dịu về chuyện cá chết ở miền Trung thì nhiều người lại sửng sốt về việc xả rác tại bãi biển Quất Lâm (Nam Định), Cồn Vành (Thái Bình) và Đồ Sơn (Hải Phòng). Trong lúc chưa có kết luận chính thức của các cơ quan nghiên cứu khoa học về hiện tượng cá chết thì mối liên hệ gần gũi nhất mà nhiều người nghĩ tới là do ô nhiễm môi trường. Vậy mà chỉ qua mấy ngày nghỉ lễ, những bãi biển đẹp nổi tiếng nói trên đã ngập tràn rác thải do khách du lịch mang tới. Vì bức xúc, có người đã chia sẻ trên mạng xã hội rằng, chủ nhân của những bọc rác ngổn ngang trên các bãi biển kia rất có thể là những người luôn miệng nói “tôi chọn cá”!

Trên thế giới thật ít có nơi nào mà ý thức bảo vệ môi trường lại yếu kém như ở nước ta. Thế kỷ 21 rồi, nhưng chúng ta vẫn gắn liền những lễ hội của mình với rác. Cứ chỗ nào đông người một chút là thành bãi rác ngay sau đó. Mấy năm gần đây, mỗi dịp đón mừng năm mới, Bình Phước đều tổ chức bắn pháo hoa. Và khi lễ hội kết thúc là một đêm lao động mệt nhoài của công nhân vệ sinh môi trường thị xã Đồng Xoài, cho dù ban tổ chức đã bố trí thêm nhiều thùng rác trên các tuyến đường xung quanh khu vực diễn ra lễ hội. Dường như ở giữa đám đông, người ta cảm thấy “tự tin” để xả rác, bởi chỗ này, chỗ kia, chỗ kia nữa cũng đã đầy rác!

Chuyện vứt rác thì có kể cả ngày không hết. Mới sáng sớm nay, vừa mở cửa tôi đã nghe văng vẳng những tiếng la hét của hai chị hàng xóm. Con ngõ nhỏ chỉ có vài hộ ở, vậy mà mấy ngày lại thấy to tiếng cự cãi. Chuyện cũng chỉ xoay quanh việc nhà nọ để rác trước cửa nhà kia, rồi chó mèo bới tung, không ai nhịn ai dẫn đến lời qua tiếng lại. Đáng nói là trong khi điểm tập kết rác ở ngoài đường lớn, chỉ cách vài chục bước chân, vậy mà không ai chịu bước thêm để bỏ rác đúng nơi quy định. Chưa hết, người ta không chỉ lén lút xả rác. Xa hơn nơi tôi ở một chút, bãi đất trống bên cạnh Trường mầm non Họa Mi ở khu phố Phú Cường của phường Tân Phú, thị xã Đồng Xoài được bao bọc bởi trường học, doanh nghiệp nhà nước và các hộ dân. Vậy mà hơn 1 tháng nay bỗng “nhộn nhịp” xe chở rác thải xây dựng đến đổ. Mà không chỉ có người dân đổ rác, người dân trong khu phố còn ghi lại được hình ảnh những công nhân thi công đường ống thoát nước tại khu phố chở từng xe rùa gạch, đá, cát đến đổ tại đây. Những chiếc xe tải nhỏ không biết từ đâu cũng mang rác đến đổ khiến khu vực vô cùng nhếch nhác.

Từ trước tới nay, đã có rất nhiều tổ chức cả quốc tế và trong nước với nhiều cách thức phát động phong trào bảo vệ môi trường. Nào rủ nhau đi nhặt rác, tổ chức các cuộc thi tìm hiểu, tuần hành giơ cao biểu ngữ, hô to khẩu hiệu bảo vệ môi trường thậm chí là khỏa thân để... bảo vệ môi trường. Nhưng thực sự thì những việc làm đó chưa tạo ra hiệu ứng tích cực. Dường như nó chỉ giúp những người trong cuộc có cảm giác mình đang làm điều hay, việc tốt. Muốn bảo vệ biển, bảo vệ môi trường sống thì trước hết phải giúp mỗi người dọn dẹp “rác ý thức” của chính mình. Chỉ có dùng sức của chính người dân mới tạo nên thành trì lâu dài, vững chắc và hiệu quả mà thôi!  

Linh Tâm