Chính trị 07:52, 31/10/2016 GMT+7

BP - Hiện nay, việc thực hiện các quy định pháp luật trong công tác quản lý ngành một số lĩnh vực trên địa bàn tỉnh Bình Phước có nhiều bất cập, một số quy định chồng chéo, mâu thuẫn, không phù hợp với tình hình thực tế, gây khó khăn cho công tác quản lý của cơ quan chuyên ngành ở địa phương và ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của các tổ chức, cá nhân liên quan. Những khó khăn, vướng mắc nêu trên đã được Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh tổng hợp từ kiến nghị của các ngành chức năng trên địa bàn tỉnh Bình Phước và đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các bộ, ngành ở Trung ương xem xét, giải quyết.

Theo quy định của Nghị định số 52/2009/NĐ-CP ngày 3-6-2009 của Chính phủ, Thông tư số 48/2012/TT-BTC ngày 16-3-2012 và Thông tư số 02/2015/TT-BTC ngày 5-1-2015 của Bộ Tài chính thì cơ quan tham mưu xác định giá khởi điểm là Sở Tài chính. Tuy nhiên, Thông tư liên tịch số 14/2015/TTLT-BTNMT-BTP ngày 4-4-2015 của Bộ Tài nguyên và Môi trường và Bộ Tư pháp, hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường tại Công văn số 1078/TCQLĐĐ-CKTPTQĐ ngày 30-7-2015 và Công văn số 2572/BTNMT-TCCQLĐĐ ngày 28-6-2016 thì Sở Tài nguyên và Môi trường là cơ quan tham mưu xác định giá khởi điểm. Đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Bộ Tài chính và Bộ Tư pháp ban hành văn bản hướng dẫn quy định đối với cơ quan có thẩm quyền xác định giá khởi điểm trong công tác đấu giá quyền sử dụng đất để việc thực hiện được thống nhất.

Hiện Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Phước đang gặp khó khăn khi thực hiện quy định về việc xác định giá đất đối với trường hợp thửa đất đưa ra đấu giá quyền sử dụng đất mà chỉ có một người tham gia đấu giá. Cụ thể, theo quy định tại Điểm c, Khoản 3, Điều 3 Nghị định số 45/2014/NĐ-CP, giá đất được xác định theo phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất. Trong khi đó, Điểm b, Khoản 3, Điều 3 nghị định này thì xác định giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất theo phương pháp so sánh, chiết trừ, thặng dư, thu nhập. Thực tế, thu tiền sử dụng đất theo cách tính tại Điểm c, Khoản 3, Điều 3 Nghị định số 45/2014/NĐ-CP sẽ gây thất thu ngân sách nhà nước; còn nếu tính theo mức giá khởi điểm đã phê duyệt thì không phù hợp với hướng dẫn của bộ. Đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường điều chỉnh quy định theo hướng việc xác định giá thu tiền sử dụng đất đối với trường hợp thửa đất đưa ra đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định tại Khoản 1, Điều 118 Luật Đất đai năm 2013 mà chỉ có một người đăng ký tham gia đấu giá thì Nhà nước thực hiện giao đất, cho thuê đất mà không phải đấu giá quyền sử dụng đất theo mức giá khởi điểm đã được UBND cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Theo quy định tại Điểm b, Khoản 2, Điều 118 Luật Đất đai năm 2013 quy định các dự án thuộc trường hợp được miễn tiền thuê đất thuộc trường hợp không đấu giá quyền sử dụng đất. Tuy nhiên quy định này chỉ ghi miễn tiền thuê đất nói chung, không quy định cụ thể là miễn theo mức nào thì thuộc trường hợp không đấu giá quyền sử dụng đất, do đó địa phương rất khó thực hiện. Vấn đề này đã được Tổng cục Quản lý đất đai trả lời tại Công văn số 1184/TCQLĐĐ-CKTPTQĐ ngày 24-8-2015, tuy nhiên nội dung trả lời chung chung không cụ thể. Đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét, có văn bản hướng dẫn cụ thể để triển khai thực hiện vấn đề này.

Theo quy định tại Khoản 1, Điều 9 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15-5-2014 của Chính phủ thì: “Giá trị hiện có của nhà, công trình bị thiệt hại được xác định bằng tỷ lệ phần trăm chất lượng còn lại của nhà, công trình đó nhân với giá trị xây dựng mới của nhà, công trình có tiêu chuẩn kỹ thuật tương đương do bộ quản lý chuyên ngành ban hành”. Tuy nhiên, qua thực tế áp dụng quy định nêu trên có trường hợp nhà, công trình của tổ chức đã hết thời gian khấu hao theo quy định (giá trị hiện có bằng 0), nhưng còn thời hạn thuê đất. Tuy nhiên thực tế nhà, công trình vẫn còn đang sử dụng (trong quá trình sử dụng các tổ chức có thể cải tạo, sửa chữa), khi thu hồi đất mà Nhà nước không bồi thường hỗ trợ thì thiệt thòi cho tổ chức. Ngoài ra, đối với các công trình như: Hàng rào, sân bê tông... hiện chưa có quy định thời gian khấu hao nên gặp khó khăn khi thực hiện. Đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định giao UBND cấp tỉnh ban hành đơn giá cụ thể theo căn cứ tiêu chuẩn kỹ thuật tương đương do bộ quản lý chuyên ngành ban hành, đồng thời nghiên cứu sửa đổi cách tính tại Khoản 2, Điều 9 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15-5-2014 của Chính phủ để tránh gây thiệt thòi cho nhân dân khi bị thu hồi đất.

Đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể về người trực tiếp sản xuất nông nghiệp và cơ quan xác định người trực tiếp sản xuất có nguồn thu nhập ổn định từ sản xuất nông nghiệp để việc thực hiện quy định tại Khoản 30, Điều 3, Luật Đất đai năm 2013 và Điểm b, Khoản 5, Điều 20 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15-5-2014 của Chính phủ được thống nhất.

Hiện việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với đất nông nghiệp xen kẽ trong khu dân cư; đất nông nghiệp trong đô thị hoặc đất nông nghiệp dọc các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ có giá rất cao, khi khảo sát giá đất thực tế thì đơn giá cao hơn rất nhiều lần so với khung giá đất Chính phủ quy định nên khó khăn trong việc xác định hệ số làm cơ sở tính tiền bồi thường khi nhà nước thu hồi đất. Đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường có hướng dẫn cụ thể về việc bồi thường khi thu hồi đối với đất nông nghiệp xen kẽ trong khu dân cư; đất nông nghiệp trong đô thị hoặc đất nông nghiệp dọc các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ.

Quy trình khảo sát, xây dựng hệ số điều chỉnh giá đất tại Điểm a và Điểm b, Khoản 2, Điều 18 Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày 15-5-2014 của Chính phủ làm cơ sở xác định hệ số bồi thường và hệ số điều chỉnh giá đất do tỉnh ban hành hằng năm là tương tự nhau (giá đất khảo sát trong thời gian 2 năm). Do đó, khi xác định hệ số bồi thường cũng không thể vượt so với hệ số điều chỉnh do UBND tỉnh ban hành hằng năm. Đề nghị áp dụng hệ số điều chỉnh giá đất tính tiền bồi thường khi nhà nước thu hồi đất theo hệ số điều chỉnh giá đất hằng năm do Sở Tài chính chủ trì tham mưu UBND tỉnh ban hành (theo Điểm a, Khoản 2, Điều 18 của Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày 15-5-2014 của Chính phủ).

Đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường có văn bản hướng dẫn cụ thể về vấn đề bồi thường đối với đất hành lang đường bộ, đất lấn chiếm để việc thực hiện Khoản 2, Điều 77, Luật Đất đai năm 2013 được thống nhất.

Theo quy định tại hai điều 108 và 109, Luật Đất đai năm 2013, khi chuyển mục đích sử dụng đất có phát sinh nghĩa vụ tài chính thì người sử dụng đất phải nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định và căn cứ để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất là quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của cơ quan có thẩm quyền. Như vậy, nếu giải quyết đúng thủ tục đối với các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất không phải xin phép mà có phát sinh nghĩa vụ tài chính thì cơ quan có thẩm quyền không phải ban hành quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, vì vậy không thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, gây thất thu ngân sách (không đúng theo nguyên tắc tại Điều 109 Luật Đất đai 2013). Nếu thực hiện đúng theo nguyên tắc các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất không phải xin phép mà có phát sinh nghĩa vụ tài chính thì người sử dụng đất phải nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định. Cơ quan có thẩm quyền phải ban hành quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất mới có căn cứ tính tiền sử dụng đất. Vì vậy các trường hợp không xin phép này trở thành phải xin phép (mà không thuộc các trường hợp phải xin phép theo quy định tại Khoản 1, Điều 57 của Luật Đất đai 2013). Đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường có văn bản hướng dẫn cụ thể vấn đề này, để việc thực hiện được thống nhất.

Điểm d, Khoản 2, Điều 10 Luật Đất đai năm 2013 quy định: “Đất xây dựng công trình sự nghiệp gồm đất xây dựng trụ sở của tổ chức sự nghiệp; đất xây dựng cơ sở văn hóa, xã hội, y tế, giáo dục và đào tạo, thể dục thể thao, khoa học và công nghệ, ngoại giao và công trình sự nghiệp khác”. Tuy nhiên, Điều 56, Luật Đất đai năm 2013 quy định về các trường hợp được nhà nước cho thuê đất lại không quy định đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân thuê đất xây dựng công trình sự nghiệp. Đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường có văn bản hướng dẫn cụ thể đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân thuê đất xây dựng công trình sự nghiệp.

Đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn cụ thể đối với một số trường hợp cụ thể sau:

Đối với tổ chức kinh tế sử dụng đất để thực hiện dự án trồng cây cao su thì thuộc đối tượng được Nhà nước cho thuê đất theo quy định tại Điều 56 Luật Đất đai 2013. Tuy nhiên, trường hợp tổ chức kinh tế của Đảng được giao đất quản lý, khai thác vườn cây cao su để tạo quỹ an sinh xã hội của tỉnh mà không nhằm mục đích kinh doanh thì có được xem xét theo hình thức giao đất không thu tiền sử dụng đất hay không, hay cũng phải thuê đất như các tổ chức kinh tế khác?

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có nhiều trường hợp đơn vị sự nghiệp công lập chưa tự chủ tài chính thực hiện dự án sản xuất nông nghiệp muốn được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên khi rà soát quy định tại Điều 54 và Điều 56 Luật Đất đai 2013 không quy định đối với các đơn vị sự nghiệp công lập chưa tự chủ tài chính khi thực hiện dự án sản xuất nông nghiệp được giao đất không thu tiền sử dụng đất hay thuê đất.

Đối với đất của các tổ chức kinh tế được nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê, cho thuê đất trả tiền hằng năm mà nguồn gốc đất do các tổ chức kinh tế mua tài sản gắn liền với đất hoặc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất hợp pháp từ người khác mà tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền mua tài sản gắn liền với đất, tiền nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất không có nguồn gốc từ ngân sách nhà nước và khi các tổ chức kinh tế xin không tiếp tục thực hiện dự án (tổ chức kinh tế không giải thể) thì hướng xử lý đối với khu đất này như thế nào?

Tôn Ngọc Hạnh
Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh