Xã hội 17:08, 06/04/2014 GMT+7

>> Bài 1: Ngậm ngùi mua điện giá cao

Bài 2: Quản giá điện, người thuê nhà vẫn khóc

Thời điểm này giá điện đối với phòng trọ cho thuê vẫn cao gấp đôi, gấp ba so quy định. Câu chuyện “sốt” phòng trọ, tăng quá cao tiền điện, tiền nước với sinh viên và người lao động thuê trọ không còn là vấn đề mới, nhưng vẫn luôn “nóng” trong nhiều năm qua.

Mặc dù đã có những quy định cụ thể về cách tính và mức giá bán điện nhằm đảm bảo an sinh cho người ở trọ, nhưng đến nay phần lớn người thuê nhà chưa được mua điện theo giá quy định. Bất cập này nằm ở cách giám sát thiếu chặt chẽ của cơ quan chức năng, sự gian lận của các chủ nhà trọ và thiếu hiểu biết của người ở trọ.

Người thuê nhà không tự bảo vệ mình

Không phải chủ nhà trọ nào cũng đăng ký kinh doanh. Vì thế, nơi bán điện cũng khó có thể cấp định mức điện cho khu nhà trọ theo đúng Nghị định 134. Nhiều chủ nhà trọ còn khẳng định chưa biết đến văn bản này. Bà Trần Thị Doan, chủ nhà trọ ở khu phố Phú Cường, phường Tân Phú (TX.Đồng Xoài) nói: “Tôi cũng mong được áp giá như thế chứ thực hiện theo công tơ tổng rồi chia cho các phòng thì chúng tôi luôn phải bù lỗ”. Theo lời bà Doan, vì đồng hồ ở từng phòng bị hư nên gia đình bà thu giá chung là 50 ngàn/người/tháng. Tuy nhiên, số tiền thu không đủ để đóng trên 5 triệu đồng/tháng ở đồng hồ tổng.

Còn với người thuê trọ, dù biết phải trả giá điện cao hơn quy định nhưng vẫn tặc lưỡi cho qua. Đáng nói hơn, quy định về định mức giá điện đối với người thuê trọ đã có từ năm 2009 và các văn bản sửa đổi, bổ sung vẫn chưa được người trong cuộc quan tâm. Rất ít người thuê trọ biết những quy định trên. Một số người tỏ ra thờ ơ, số khác lại ngậm ngùi chấp nhận. Khi chúng tôi nói về quy định xử phạt chủ nhà trọ bán điện giá cao, nhiều người cười và cho là khó thực hiện. Nguyễn Văn Tư, sinh viên trường Cao đẳng Công nghiệp cao su Bình Phước nói: “Em nên tố cáo với ai, ai giải quyết, không khéo lại chuốc vạ vào thân, mất thời gian mà chẳng đem lại lợi ích gì!”.

Nguyễn Thanh Tú, sinh viên năm 2 trường Cao đẳng Công nghiệp cao su, đang thuê trọ tại phường Tân Thiện, chia sẻ: “Em thuê phòng trọ hơn 2 năm nay, có đăng ký tạm trú nhưng vẫn bị chủ nhà thu 3.000 đồng/số điện”. Hỏi sao không kiến nghị với cơ quan chức năng, Tú cho biết: “Em chưa nghe nói đến những quy định này mà từ trước tới giờ cũng không thấy cơ quan nào đến hỏi han, xử phạt. Mấy lần em đề nghị chủ nhà bớt tiền điện thì họ nói giá Nhà nước quy định, người trọ phải chịu mức bậc thang cao hơn chứ chủ trọ đâu có lời”.

Theo Điều 5, Thông tư 187/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính, kể từ 5-12-2013, các hộ, cá nhân kinh doanh nhà trọ cho thuê đối với công nhân, người lao động, sinh viên, học sinh sẽ được miễn thuế giá trị gia tăng (VAT) năm 2013 và 2014. Tuy nhiên, nhiều chủ nhà trọ vẫn không biết đến điều này để đăng ký kinh doanh nhà trọ sau đó đăng ký định mức điện cho người thuê, lợi cả đôi đường!

Không chấp hành vì thủ tục rườm rà

Trao đổi về vấn đề này, ông Trần Văn Sang, Giám đốc Công ty Điện lực Bình Phước cho biết: “Toàn tỉnh có 54 nhà trọ làm thủ tục đăng ký và được cấp định mức điện sinh hoạt bậc thang cho sinh viên và người lao động thuê nhà theo quy định. Đây là con số quá thấp so thực tế. Vì chỉ tính thị xã Đồng Xoài đã có hàng trăm nhà trọ. Chính sách giá điện của Nhà nước cho đối tượng sinh viên và người lao động thuê trọ là nhằm giảm bớt một phần chi phí sinh hoạt cho người có thu nhập thấp. Sau khi có thông tư hướng dẫn của Bộ Công thương, Điện lực tỉnh đã phối hợp Sở Công thương và Phòng kinh tế hạ tầng các huyện, thị thống kê, gửi thư mời chủ nhà trọ đến tham dự buổi tuyên truyền về chính sách giá điện của Nhà nước. Ngành điện cũng thường xuyên kiểm tra sổ đăng ký tạm trú, xác định số người để tính số định mức hóa đơn tiền điện chính xác”.

Tuy nhiên, theo ông Sang, nhiều chủ nhà trọ phản ánh việc cấp sổ tạm trú cho sinh viên và người lao động thuê nhà còn rất phiền hà, bản thân họ không có lợi gì nên không mặn mà thực hiện theo quy định. Điều này đòi hỏi các phương tiện thông tin đại chúng cần đẩy mạnh tuyên truyền để nâng cao ý thức trách nhiệm cũng như khơi dậy tinh thần vì cộng đồng của chủ nhà trọ. Bên cạnh đó cũng nêu mức phạt nếu họ không chấp hành quy định của pháp luật để răn đe.

Theo lãnh đạo Sở Công thương, giá bán điện theo quy định hiện nay là 2.044 đồng/kWh, cộng thêm 10% tổn thất nhân với 10% thuế VAT bằng 2.473,24 đồng/kWh. Trong khi đó, chủ nhà trọ thu đến 3.000 đồng, tức là họ đã móc hầu bao của người thuê nhà trọ thêm 526,76 đồng/kWh. “Việc làm này là trái với quy định hiện hành, chúng tôi sẽ kiểm tra ngay. Nếu có đủ cơ sở để xác định hành vi vi phạm thì chủ nhà trọ sẽ bị xử phạt theo quy định tại Nghị định số 134/2013/NĐ-CP, ngày 17-10-2013 của Chính phủ” - ông Lê Văn Uy, Giám đốc Sở Công thương nói.

Quyền lợi được mua điện giá chuẩn của người thuê nhà với chủ nhà trọ vẫn chỉ là những quy định trên giấy. Phần thua vẫn thuộc về “thượng đế”. Hiện chỉ có một số ít người thuê nhà biệt lập với chủ, được chủ nhà làm hợp đồng mua bán với đơn vị bán lẻ điện nên đã được sử dụng điện bậc thang có giá sát với quy định. Để người thuê trọ thật sự được hưởng những lợi ích từ quy định của Nhà nước, các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh hơn nữa công tác kiểm tra và giám sát việc thực hiện quy định về giá bán điện của các chủ nhà trọ. Bên cạnh đó, người thuê trọ cũng nên mạnh dạn hơn trong việc bảo vệ quyền lợi của chính mình.

Ngọc Tú