Chính trị 10:30, 12/02/2016 GMT+7

BP - Đón xuân này, cán bộ, chiến sĩ Đội K72 (Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh) có thêm niềm vui khi đơn vị đã được Ban Thường vụ Tỉnh ủy thống nhất đề nghị Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Tiếp nối chiến công, những ngày này, khi mọi nhà đang náo nức chuẩn bị đón xuân mới, trên đất nước Campuchia, đoàn cán bộ, chiến sĩ Đội K72 vẫn đang ngày đêm miệt mài bám rừng, bám địa bàn tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ đã hy sinh qua các thời kỳ chiến tranh với mục tiêu sớm đưa các anh trở về đất mẹ kịp vui tết cổ truyền của dân tộc.

HOÀN THÀNH XUẤT SẮC NHIỆM VỤ

Thực hiện Chỉ thị số 1488/CT-BQP của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về công tác tìm kiếm, cất bốc, hồi hương hài cốt liệt sĩ, quân tình nguyện Việt Nam hy sinh ở Campuchia, ngày 23-11-2000, Bộ Tổng tham mưu ra Quyết định số 810/QĐ-TM thành lập Đội quy tập mộ liệt sĩ ở Campuchia thuộc Quân khu 7 và Đội K72 ra đời từ đây. Nhiệm vụ chính của Đội K72 là tìm kiếm, quy tập mộ liệt sĩ, quân tình nguyện Việt Nam và chuyên gia hy sinh qua các thời kỳ trên địa bàn Vương quốc Campuchia.

Những năm đầu, Đội K72 gặp không ít khó khăn do chưa có kinh nghiệm, thời gian tập huấn sử dụng phương pháp, kỹ thuật cất bốc hài cốt liệt sĩ ngắn, phương tiện lạc hậu, chủ yếu dùng sức người là chính, trong khi số cán bộ, chiến sĩ biết tiếng Campuchia ngày một ít do đã nghỉ hưu hoặc phục viên. Đại tá Nguyễn Văn Bình, Đội trưởng Đội K72 cho biết: “Thời điểm chúng tôi nhận nhiệm vụ tìm kiếm, cất bốc hài cốt mộ liệt sĩ cũng là lúc tình hình chính trị ở Campuchia có nhiều bất ổn. Nhiều đối tượng xúi giục người dân Campuchia không hợp tác đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ. Không những vậy, khu vực tìm kiếm phần lớn là rừng núi hiểm trở, nhiều sông, suối, phương tiện cơ giới cơ động gặp khó khăn trong việc đi lại. Nhiều khu vực anh em chiến sĩ phải mang vác đồ vật, dụng cụ lội bộ hàng chục kilômét đường rừng mới đến được nơi tìm kiếm. Mộ liệt sĩ nằm rải rác, địa hình đã thay đổi rất khó khăn cho việc xác định vị trí. Nhân chứng ít hoặc đã già yếu, trí nhớ không còn tốt nên nhiều thông tin thiếu chính xác, mất thời gian trong việc thẩm định, khảo sát, kết luận, tổ chức lực lượng tìm kiếm, quy tập. Địa bàn tìm kiếm còn nhiều bom mìn, vật liệu nổ sót lại sau chiến tranh, gây nguy hiểm đến tính mạng cán bộ, chiến sĩ khi làm nhiệm vụ”.

Để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, tập thể cán bộ, chiến sĩ Đội K72 chủ động khắc phục khó khăn, phát huy tinh thần đoàn kết nội bộ, giữ gìn mối quan hệ với quân đội và nhân dân nước bạn. Phối hợp với chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân các địa phương trong việc khảo sát, tìm kiếm, quy tập. Ngoài ra, cán bộ, chiến sĩ Đội K72 còn chủ động học tiếng và tìm hiểu nền văn hóa, phong tục, tập quán nước bạn để vừa hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị vừa làm tốt công tác đối ngoại, góp phần tăng cường tình hữu nghị, đoàn kết.

Song song với nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập mộ liệt sĩ, Đội K72 còn làm tốt công tác dân vận, thăm hỏi, tặng quà, khám chữa bệnh, cấp phát thuốc, hỗ trợ gạo và thực phẩm, ủng hộ tiền mặt cho những gia đình khó khăn trên địa bàn đội tìm kiếm. Đội cũng sửa nhà, đào giếng, làm đường, giúp dân thu hoạch hoa màu... Qua đó, đã tạo được sự đoàn kết với chính quyền, nhân dân và lực lượng vũ trang của bạn, thắt chặt tình hữu nghị giữa 2 nước.

VÀ NHỮNG KỶ NIỆM  KHÓ QUÊN

Đại tá Nguyễn Văn Bình cho biết: “Đây là nhiệm vụ chính của đội, vì vậy mỗi lần thực hiện anh em đều dốc sức hoàn thành”.

Mùa khô năm 2005-2006, trong một lần đi tặng quà nhân dịp tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây, Trung tá Nguyễn Trí Đạt, Đội phó quân sự (nay đã nghỉ hưu) nắm được thông tin tại khu vực phum Chầm Bọ, xã SoDoi, huyện SoTungXen, tỉnh Kongpongthom có rất nhiều mộ của bộ đội Việt Nam. Tuy nhiên, do chiến tranh kết thúc đã lâu, địa hình thay đổi nên rất khó xác định vị trí. Lúc này, anh Đạt được biết sư thầy So Khon, trụ trì chùa Chầm Bọ nắm rõ nơi chôn cất về các phần mộ của chiến sĩ quân tình nguyện Việt Nam. Nhưng do sư thầy đã chuyển đến huyện Sandaan, tỉnh Kongpongthom nên anh Đạt cùng 1 tổ gồm 5 người vượt gần 200km đường rừng đi tìm sư thầy. Sau hơn 20 ngày, các anh đã tìm được sư thầy So Khon. Lúc đó, sư thầy đã 80 tuổi nhưng vẫn nhớ đến việc an táng bộ đội Việt Nam tại phum Chầm Bọ. Sư thầy tình nguyện cùng Đội K72 trở về khu vực tìm kiếm mộ liệt sĩ. Nhờ đó, đội đã tìm và cất bốc được 190 hài cốt đưa về an táng tại Nghĩa trang liệt sĩ tỉnh.

Khi thực hiện nhiệm vụ, chiến sĩ Đội K72 phải đối mặt với rất nhiều nguy hiểm. Năm 2010, từ Tiểu đoàn 204 của Campuchia, 10 chiến sĩ Đội K72 vượt 70km đường rừng đến khu vực sông Đa Quýt thuộc tỉnh Mundulkiri (Vương quốc Campuchia) làm nhiệm vụ. Vì trong rừng nên đi đến đâu chiến sĩ phải dọn đường để xe chạy vào đến đó. Đến 5 giờ chiều cùng ngày, đội mới tiếp cận được vùng đất mà nhân chứng cho biết ngày trước có mai táng bộ đội tại đây. Anh Cao Tiến Huỳnh, người trực tiếp tham gia cất bốc hài cốt liệt sĩ nhớ lại: “Lúc đến nơi mọi người đều kiệt sức. Muỗi, vắt, thú rừng nhiều vô kể. Chân ai cũng loang lổ máu do bị vắt cắn. Mỗi người một việc, người dựng bạt, mắc võng, người đi tìm nước suối để nấu ăn. Người đi chặt củi, lồ ô khô làm đuốc. Đến tối, chúng tôi thay phiên nhau canh gác, đốt củi để không bị thú rừng tấn công. Hôm sau bắt đầu tìm kiếm nhưng chúng tôi đào nhiều vị trí vẫn không tìm thấy hài cốt nào”.

Theo thống kê của Ban chỉ đạo quốc gia về tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, cả nước còn khoảng 200 ngàn hài cốt liệt sĩ cần tìm kiếm, quy tập, đồng nghĩa với chừng ấy gia đình vẫn đau đáu chưa tìm được người thân. Công cuộc tìm kiếm sẽ còn nhiều khó khăn, vất vả, nhất là khi nguồn tin đang cạn dần. Nhưng với lương tâm, trách nhiệm của người lính và đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, cán bộ, chiến sĩ Đội K72 sẽ nỗ lực cùng với các địa phương trong cả nước hoàn thành xuất sắc mục tiêu từ nay đến năm 2020, cả nước tìm kiếm, quy tập được 60% hài cốt liệt sĩ có thông tin. Mỗi năm tìm kiếm, quy tập khoảng 3.000 hài cốt... đem niềm vui đến những gia đình người có công.

 T.Hương - M.Luận