2015 GMT+7

Tảo hôn trong đồng bào Khơme

Thứ 7, 14/03/2015 | 09:10:00

BP - Chưa bao giờ tình trạng tảo hôn ở xã Lộc Phú (Lộc Ninh) lại nhiều như năm nay. Chỉ 2 tuần đầu tháng giêng, 4 thôn nữ đã vội cùng các chàng trai về nhà làm lễ buộc chỉ tay, lạy ông bà để thành vợ chồng.

Căn cứ theo sổ hộ khẩu, Thị Nách đám cưới khi mới 12 tuổi, 8 tháng (ảnh nhỏ); Tiệc cưới linh đình của Thị Nách và Lâm Thiên (ảnh lớn)

Cô dâu 12 tuổi

Mùa cưới truyền thống của người Khơme Nam bộ bắt đầu từ tháng giêng đến tháng 3, lúc đó mùa đã thu hoạch xong. Đây cũng là lúc người dân chuẩn bị cho lễ mừng năm mới (tết Chôl Chnăm Thmây). Thời gian được nghỉ tết, các đôi trai gái vui chơi thỏa thích trong men rượu, quây quần trong các điệu múa lâm thôn. Từ đó không tránh khỏi trường hợp học sinh chưa kịp học hết THCS đã vội lấy chồng.

Ngày 6-3, trong cái nắng gay gắt của buổi trưa mùa khô vùng biên ở miền Đông Nam bộ, chúng tôi nghe người dân Lộc Phú kể chuyện họ hàng, làng xóm đang tổ chức đám cưới cho cô dâu Thị Nách mới 12 tuổi 8 tháng. Men theo những đoạn đường quanh co nối từ xã Lộc Phú tới xã Lộc Quang, đến bãi đất trống gần Nhà máy chế biến mủ cao su Phương Hậu, đám cưới Thị Nách (ấp Soor Rung, xã Lộc Phú) được tổ chức linh đình bên nhà gái theo phong tục của dân tộc Khơme. Chị Hương ở gần đó kể: “Cách đây chừng hơn một tháng, tôi còn thấy con bé đi học, vậy mà giờ đã kết hôn”. Chồng chị Hương tiếp lời: “Không riêng gì Nách, con gái ở đây nhiều đứa lấy chồng sớm lắm. Nhiều cặp cưới được một, hai năm thì chia tay, ai đi đường nấy, con cái giao cho nội, ngoại nuôi”.

Phép vua phải thua lệ làng?

Ngoài vi phạm Luật hôn nhân và gia đình, nếu giữa hai người xảy ra quan hệ tình dục, Lâm Thiên (21 tuổi, Sóc Nê, xã Tân Tiến, huyện Bù Đốp), chồng của Thị Nách có thể bị khởi tố, bị truy cứu trách nhiệm hình sự vì vi phạm Khoản 4, Điều 112 Bộ luật Hình sự. “Trong mọi trường hợp (được sự đồng ý hoặc không đồng ý), hành vi giao cấu với trẻ em chưa đủ 13 tuổi đều phạm tội hiếp dâm trẻ em.

Người phạm tội hiếp dâm trẻ em theo Khoản 4, Điều 112 Bộ luật Hình sự có thể bị phạt tù từ 12 đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình”.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, từ tết Nguyên đán Ất Mùi đến ngày 16 tháng giêng, xã Lộc Phú đã có 4 trường hợp tảo hôn, đều là người Khơme: Thị Thy (1998) ấp Vẻ Vang, Thị Thy (1998), Thị Thơn (1997) ấp Bù Nồm và Thị Nách (2002) ấp Soor Rung. Kết hôn sớm, nhà lại nghèo, trình độ học vấn thấp nên cuộc sống của những cặp vợ chồng trẻ thường luẩn quẩn bên vườn rẫy, quanh năm làm thuê cuốc mướn nhưng vẫn không thoát khỏi nghèo khó. Lấy nhau khi chưa đủ tuổi luật pháp cho phép nên các cặp vợ chồng “nhí” không được làm giấy đăng ký kết hôn, nên không được tách hộ. Vì vậy, họ mất rất nhiều quyền lợi, nhất là những chính sách hỗ trợ của Nhà nước đối với đồng bào dân tộc thiểu số. Những đứa trẻ ra đời cũng không được làm giấy khai sinh kịp thời, không được hưởng quyền lợi đi khám chữa bệnh miễn phí.

Điều đáng nói, những cặp cưới tảo hôn nhưng không giấu mà còn mời cả cán bộ xã, thôn đến dự. Ông Đặng Đức Hải, Trưởng ấp Bù Nồm cũng nằm trong danh sách khách mời của hai tiệc cưới tảo hôn đầu năm nay. Mặc dù tình làng nghĩa xóm gắn bó “tối lửa tắt đèn có nhau”, nhưng sau khi tuyên truyền bất thành, ông Hải kiên quyết không dự đám cưới. Anh Đậu Văn Phúc, Phó chủ tịch Hội Nông dân xã Lộc Phú cho biết: “Dù được mời, tôi cũng không dám dự đám cưới tảo hôn. Nếu đến đó, chẳng khác nào cổ vũ cho việc làm sai trái này”.

Phó chủ tịch UBND xã Lộc Phú Nguyễn Văn Vũ cho biết: Những năm trước, tình trạng tảo hôn xảy ra rất ít, riêng đầu năm nay tăng đột biến. Khi biết các trường hợp chuẩn bị kết hôn mà chưa đủ tuổi, UBND xã chỉ đạo cán bộ chuyên môn phối hợp các đoàn thể phụ nữ, thanh niên tuyên truyền về Luật hôn nhân và gia đình, sức khỏe sinh sản... Ba trường hợp vi phạm từ sau tết Ất Mùi, UBND xã lập biên bản, xử phạt hành chính, mức phạt từ 500 ngàn đến 1 triệu đồng theo quy định.

Đa số các gia đình tảo hôn đều khó khăn, có gia đình là hộ nghèo, phải vay khắp nơi mới đủ 750 ngàn đồng đóng phạt. Tuy nhiên, xã vẫn kiên quyết xử lý. Riêng đám cưới Thị Nách vào ngày 6-3, khi biết thông tin, UBND xã đã chỉ đạo cán bộ chuyên môn đến tuyên truyền pháp luật và khuyên hai họ dừng đám cưới. Tuy nhiên, trước áp lực của số đông hai gia đình đã uống vài ly rượu, nên cán bộ xã đành chào thua ra về và khuyên chú rể không “động phòng hoa chúc” vì có thể bị phạt tù rất nặng. Cùng ngày, UBND xã đã báo cáo sự việc lên UBND huyện Lộc Ninh để tìm hướng xử lý.

Tuyết Ly