Thứ 5, 28/03/2024 20:05:45 GMT+7
Bình Phước, 30°C/27°C - 33°C
aA

Chính trị 06:50, 29/01/2015 GMT+7

Ý KIẾN ĐÓNG GÓP SỬA ĐỔI BỘ LUẬT DÂN SỰ

Cách tính lãi suất phạt chưa hợp lý

Thứ 5, 29/01/2015 | 06:50:00 2,315 lượt xem

BP - Tại Điều 491 về lãi suất trong dự thảo Bộ luật Dân sự sửa đổi có quy định như sau: 1. Lãi suất vay do các bên thỏa thuận hoặc do luật định. 2. Trường hợp các bên có thỏa thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất thì lãi suất được xác định theo lãi suất luật định, nếu không có lãi suất luật định thì coi như hợp đồng vay không có lãi, trừ trường hợp luật có quy định khác. 3. Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 200% theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố đối với loại vay tương ứng, trừ trường hợp luật có quy định khác. Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định ở khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực. Theo tôi thì quy định về cách xác định mức lãi suất phạt quá hạn như trên là chưa rõ ràng nên dẫn đến có hai cách hiểu khác nhau:

 Một là, khi đến hạn bên vay không trả hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi trên nợ gốc theo thỏa thuận trong hợp đồng tín dụng. Trường hợp để nợ quá hạn thì bên nợ còn phải trả thêm lãi nợ quá hạn theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố. Theo đó, lãi suất nợ quá hạn bằng lãi suất trong hạn cộng lãi suất cơ bản do NHNN công bố. Hai là, lãi suất nợ quá hạn bằng lãi suất cơ bản của NHNN. Theo đó, lãi suất nợ quá hạn tối đa mà tổ chức tín dụng (TCTD) được phép áp dụng đối với khách hàng vay là lãi suất cơ bản.

Như vậy, khi NHNN công bố lãi suất cơ bản, nếu mức lãi suất phạt quá hạn được áp dụng theo cách hiểu thứ hai (bằng lãi suất cơ bản do NHNN công bố) thì hoạt động kinh doanh của các TCTD có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng vì: Thứ nhất, mức lãi suất quá hạn mà các TCTD được phép áp dụng thấp hơn so với lãi suất cho vay tối đa trong hạn; thứ hai, mức lãi suất phạt quá hạn thấp hơn lãi suất huy động tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn của các TCTD; thứ ba, quy định nêu trên của Bộ luật Dân sự khuyến khích các khách hàng vay không trả nợ đúng hạn để được hưởng mức lãi suất thấp hơn lãi suất vay thông thường nếu khách hàng trả nợ đúng hạn và vay khoản nợ mới của các TCTD.

Như chúng ta đã biết, cơ chế lãi suất quá hạn theo quy định của Bộ luật Dân sư có ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của các TCTD và có thể cản trở hoạt động cho vay bình thường của cả hệ thống TCTD. Và từ phân tích trên cho thấy, quy định về lãi suất trong Bộ luật Dân sư hiện hành đã thể hiện sự lỗi thời và bộc lộ những bất cập rất lớn, gây khó khăn cho quá trình áp dụng ngoài thực tiễn, chưa phát huy được vai trò là đạo luật chung điều chỉnh các quan hệ tài sản trong giao lưu dân sự, trong đó có các quy định liên quan đến lãi suất.

Hơn nữa, với việc quy định lãi suất cứng nhắc vô hình chung đã khuyến khích bên không thiện chí trong hợp đồng vay vi phạm nghĩa vụ trả tiền của mình do việc không thực hiện, thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ trả nợ sẽ có lợi hơn việc thực hiện đúng nghĩa vụ, tạo nên những “rào cản” không đáng có cho sự phát triển của thị trường vốn, tiền tệ và các hoạt động đầu tư, sản xuất - kinh doanh khác có liên quan.

Chính vì vậy, tôi đề nghị Điều 491 cần sửa đổi quy định về lãi suất như sau: Lãi suất trong hợp đồng vay do các bên thỏa thuận hoặc do luật định. Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 200% theo lãi suất cơ bản do NHNN công bố đối với loại vay tương ứng, trừ trường hợp luật có quy định khác. Trường hợp các bên có thỏa thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất thì lãi suất được xác định theo lãi suất luật định, nếu không có lãi suất luật định thì coi như hợp đồng vay không có lãi, trừ trường hợp luật có quy định khác. Trong trường hợp vay có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi trên nợ gốc và lãi suất nợ quá hạn bằng 150% lãi suất vay theo hợp đồng tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

Nếu quy định như trên sẽ góp phần thực hiện mục tiêu bảo đảm quy định của Bộ luật Dân sưvề lãi suất trong hợp đồng vay là điều khoản chung, có tính bao quát, khả thi, ổn định; tạo cơ chế về lãi suất để khuyến khích bên vay thực hiện đúng nghĩa vụ trả nợ, bảo đảm sự tuân thủ và kỷ luật hợp đồng trong giao lưu dân sự; bảo đảm hài hòa với mục đích quy định lãi suất là một trong những công cụ để điều tiết nền kinh tế, đặc biệt đối với thị trường vốn, tiền tệ và các mục đích kinh tế - xã hội khác. 

Lg. Nhật Minh

  • Từ khóa
12515

Ý kiến ()

0 / 500 ký tự
Đang tải dữ liệu