Thứ 5, 28/03/2024 22:47:15 GMT+7
Bình Phước, 30°C/27°C - 33°C
aA

Chính trị 10:18, 21/08/2019 GMT+7

Cách mạng tháng Tám và bài học về thời cơ

Thứ 4, 21/08/2019 | 10:18:00 1,817 lượt xem
BP - Chỉ trong vòng 15 ngày cuối tháng 8-1945, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân ta đã tiến hành Tổng khởi nghĩa, giành chính quyền thắng lợi. Ngày 2-9-1945, tại Vườn hoa Ba Đình (Hà Nội), trước hàng chục vạn đồng bào, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn độc lập, tuyên bố trước quốc dân đồng bào và thế giới: Nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa ra đời.

Cách mạng tháng Tám (CMT8) thành công là thắng lợi vĩ đại của nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng, mở ra bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Chính quyền về tay nhân dân, nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa ra đời - Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á, chấm dứt chế độ quân chủ phong kiến ở Việt Nam, kết thúc hơn 80 năm đô hộ của thực dân, phát xít. Nhân dân Việt Nam từ thân phận nô lệ trở thành công dân một nước độc lập, làm chủ vận mệnh của mình; Việt Nam từ một nước thuộc địa nửa phong kiến trở thành một nước độc lập, tự do và dân chủ. Từ đây, đất nước, dân tộc và con người Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.

Thắng lợi của CMT8 là quá trình phát triển tất yếu của lịch sử dân tộc, đỉnh cao của ý chí quật cường, sức mạnh cố kết cộng đồng, tầm cao trí tuệ của dân tộc hòa quyện với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Thắng lợi của CMT8 cổ vũ phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa khác bị chủ nghĩa đế quốc thực dân áp bức, thống trị. Nó khẳng định rằng, trong điều kiện trào lưu của cách mạng vô sản, cuộc cách mạng do một đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo không chỉ có thể thành công ở một nước tư bản kém phát triển, nơi mắt xích yếu nhất của chủ nghĩa đế quốc mà còn có thể thành công ở ngay một nước thuộc địa nửa phong kiến lạc hậu để đưa cả dân tộc đó đi theo con đường chủ nghĩa xã hội.

CMT8 thành công đã để lại cho toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta những bài học kinh nghiệm quý báu, trong đó có bài học về sự chỉ đạo tài tình của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh trong việc chọn đúng thời cơ, ra quyết định Tổng khởi nghĩa đúng lúc được thể hiện cụ thể trong Chỉ thị “Nhật - Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta” và bản Quân lệnh số 01 của Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc. Cũng nhờ chọn đúng thời cơ mà sức mạnh của nhân dân ta trong CMT8 được nhân lên gấp bội, đã tiến hành tổng khởi nghĩa thành công trong phạm vi cả nước trong một thời gian rất ngắn.

Song song với việc tạo thời cơ, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã rất nhạy bén nắm bắt và sử dụng thời cơ: Chọn đúng thời điểm mâu thuẫn giữa các thế lực đang xâm lược nước ta ở vào đỉnh điểm: Nhật - Pháp bắn nhau; phát xít Nhật tuyên bố đầu hàng vô điều kiện phe đồng minh; quân Anh, quân Tưởng chưa kịp vào Việt Nam giải giáp quân Nhật. Ở Việt Nam lúc này đang có một khoảng trống rất lớn về quyền lực, mà xét về toàn cục thì ưu thế đang nghiêng về phía Mặt trận Việt Minh, bọn phản động Đại Việt, Việt Quốc, Việt Cách chưa đủ thực lực để có thể tự mình đứng lên chiếm quyền. Vì vậy, Đảng và Bác Hồ đã nhận định rất sáng suốt rằng, nếu lúc này mà lãnh đạo quần chúng nổi dậy tổng khởi nghĩa giành chính quyền thì sẽ toàn thắng. Đây là thời điểm ngàn năm có một để làm một cuộc cách mạng tại Việt Nam. Vì vậy, Hội nghị đại biểu toàn quốc của Đảng họp ở Tân Trào từ ngày 13 đến 15-8-1945 đã đi đến kết luận: “Những điều kiện khởi nghĩa ở Đông Dương đã chín muồi”; phải “Kịp thời hành động, không bỏ lỡ cơ hội”, khẩn trương “Đánh chiếm ngay những nơi chắc thắng, không kể thành phố hay thôn quê, thành lập ủy ban nhân dân ở những nơi làm chủ”, tất cả vì mục tiêu “Việt Nam hoàn toàn độc lập”. Cũng trong ngày 13-8-1945, Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc được thành lập, ra Quân lệnh số 01, hiệu triệu toàn dân đứng lên khởi nghĩa giành chính quyền. Ngày 16-8-1945, Đại hội Quốc dân tại Tân Trào đã thông qua “10 chính sách lớn của Việt Minh”, thông qua “Lệnh Tổng khởi nghĩa”, bầu ra Ủy ban Dân tộc Giải phóng Trung ương do Hồ Chí Minh làm Chủ tịch. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư kêu gọi nhân dân cả nước Tổng khởi nghĩa, trong đó chỉ rõ “Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”.

Phải khẳng định chắc chắn rằng, nếu chúng ta không hành động kiên quyết, ngay tức khắc, vào đúng thời điểm đó thì mãi mãi sẽ không bao giờ có nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa (nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam). Bởi vì, theo sự thỏa thuận của các nước trong khối đồng minh tại Pốt-đam, ngày 5-9-1945, 20 vạn quân Tưởng Giới Thạch sẽ kéo vào miền Bắc nước ta để giải giáp quân Nhật, mà theo “Hiệp ước Hoa - Pháp thân thiện” được ký ngay sau đó thì với bản chất xấu xa của mình, quân Tàu - Tưởng sẽ bàn giao lại toàn bộ chính quyền miền Bắc cho thực dân Pháp, điều đó đồng nghĩa với việc miền Bắc sẽ lại dưới ách đô hộ của thực dân Pháp. Tại miền Nam, cũng sau ngày 5-9-1945, thực dân Anh sẽ vào tiếp quản chính quyền, thực chất là tạo điều kiện cho Pháp quay trở lại xâm chiếm nước ta một lần nữa. Diễn biến tình hình miền Nam sau ngày 23-9-1945 đã khẳng định điều đó là hoàn toàn đúng đắn, khi thực dân Pháp, dưới sự giúp sức của quân Anh đã nổ súng xâm lược miền Nam lần thứ hai. Như vậy, nếu đúng như kịch bản, sau ngày 5-9-1945, toàn cõi Việt Nam sẽ lại dưới ách đô hộ của thực dân Pháp, việc giành độc lập, thiết lập chính quyền cách mạng của chúng ta sẽ phải kéo dài 5 năm, 10 năm hoặc lâu hơn nữa.

Tóm lại, bài học về tạo, nắm bắt và sử dụng thời cơ, đề ra những quyết định chính xác, kịp thời của CMT8 đến nay vẫn còn mang tính thời sự, trở thành kim chỉ nam cho toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Vận dụng đúng đắn, sáng tạo bài học đó sẽ là điều kiện quyết định sự thành công của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

Thanh Quang (Bộ CHQS tỉnh)

  • Từ khóa
2861

Ý kiến ()

0 / 500 ký tự
Đang tải dữ liệu