Thứ 6, 29/03/2024 06:02:40 GMT+7
Bình Phước, 30°C/27°C - 33°C
aA

Xã hội 10:53, 24/10/2014 GMT+7

Sao lại tự làm khó mình?

Thứ 6, 24/10/2014 | 10:53:00 324 lượt xem
BP - Ngày 19-8-2014, Bộ Thông tin - Truyền thông đã ban hành Thông tư số 09/2014/TT-BTTTT quy định chi tiết về hoạt động quản lý, cung cấp, sử dụng thông tin trên trang thông tin điện tử và mạng xã hội. Khi thông tư này chưa ban hành, nếu không phải là người trong ngành báo chí thì chắc rằng, chẳng ai bận tâm đến việc phân biệt “báo điện tử” và “trang thông tin điện tử tổng hợp” làm gì cho phức tạp. Độc giả chỉ cần biết một trang website cung cấp thông tin nếu hữu ích, hấp dẫn, thời sự thì sẽ có nhiều người vào để đọc, bất kể nó được gọi bằng cái tên như thế nào.

Một số trang thông tin điện tử tổng hợp trên mạng internet - Ảnh: TV

Thế nhưng từ khi Thông tư số 09 có hiệu lực thi hành từ ngày 3-10-2014 thì hàng loạt những nghịch lý và bất cập đã nảy sinh từ việc quy định về hoạt động của 2 loại hình “báo điện tử” và “trang thông tin điện tử”.

Thứ nhất, theo quy định tại Nghị định số 72/2013/NĐ-CP của Chính phủ, báo điện tử hoạt động phải theo Luật Báo chí. Tức là mọi hoạt động của báo điện tử phải chịu sự ràng buộc của Luật Báo chí, nhằm bảo đảm tính trung thực, khách quan hay ít nhất là tính chịu trách nhiệm của thông tin. Và cũng theo quy định tại Nghị định số 72/2013/NĐ-CP, trang thông tin điện tử tổng hợp là trang thông tin điện tử của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp cung cấp thông tin tổng hợp trên cơ sở trích dẫn nguyên văn, chính xác nguồn tin chính thức và ghi rõ tên tác giả hoặc tên cơ quan của nguồn tin chính thức, thời gian đã đăng, phát thông tin đó.

Nói tóm lại là “trang thông tin điện tử tổng hợp” không cần tuân thủ Luật Báo chí. Đây chính là quy định làm nảy sinh biết bao hệ lụy từ việc trang thông tin điện tử đưa thông tin sai, thông tin chưa kiểm chứng, thông tin thô từ mạng xã hội, thông tin mang tính miệt thị người khác hoặc xào chẻ thông tin từ các báo điện tử hoặc trang thông tin điện tử khác một cách vô tội vạ... Nói chung là với những người không làm báo thì chúng như nhau, nhưng bên trong thì một bên chịu chế tài chặt chẽ, còn một bên hoạt động hoàn toàn thoải mái và gần như không bị ràng buộc bởi luật...

Bởi những hệ lụy này nên cơ quan quản lý nhà nước là Bộ Thông tin - Truyền thông đã buộc các trang thông tin điện tử tổng hợp phải tuân thủ những luật chơi nghiêm ngặt hơn. Cụ thể, Thông tư số 09/2014/TT-BTTTT vừa được Bộ Thông tin - Truyền thông ban hành có hiệu lực vào ngày 3-10 đã đưa ra nguyên tắc: Trang thông tin điện tử tổng hợp không được tự mình sản xuất ra thông tin mà chỉ được “cung cấp thông tin tổng hợp trên cơ sở trích dẫn nguyên văn, chính xác nguồn tin chính thức”. Điều đó có nghĩa, các trang khá quen thuộc với nhiều người như CafeF, Gafin, Vietstock,24h... chỉ được đăng lại tin bài của báo chí. Thông tư này còn quy định chặt chẽ: Trang thông tin điện tử tổng hợp không đăng tải ý kiến, nhận xét, bình luận của độc giả về nội dung tin, bài được trích dẫn...Nếu chiếu theo quy định này, hàng ngàn trang thông tin điện tử tổng hợp đã và đang vi phạm.

Nghịch lý thứ hai được nảy sinh từ nghịch lý thứ nhất: Đó là tại sao đã có loại hình báo chí điện tử lại còn quy định loại hình trang thông tin điện tử tổng hợp làm gì khi chúng chỉ có nhiệm vụ đi đăng lại nguyên văn nội dung của các tờ báo chính thống. Mà tất cả nội dung đến hình ảnh được đăng tải trên báo chí là công sức của cả cơ quan báo chí A hoặc B nào đó, tại sao lại cho ra đời một loại hình chỉ chăm chăm sử dụng thông tin có được từ công sức của người khác?

Vẫn biết là pháp luật hiện hành có quy định rõ việc sử dụng thông tin thì phải tuân thủ về sở hữu trí tuệ, nhưng thực tế từ nhiều năm nay việc sao chép, rồi tùy tiện chỉnh sửa tít tựa, thêm bớt nội dung là chuyện tràn lan ở các trang thông tin điện tử. Chưa nói đến tình trạng ăn cắp bản quyền trong báo chí đang là vấn đề nhức nhối. Thậm chí có thông tin, hình ảnh hấp dẫn vừa được cơ quan báo chí A đưa lên thì chỉ mấy phút sau trang thông tin điện tử và thậm chí kể cả báo điện tử đã sao chép mà không dẫn nguồn.

Bất cập thứ ba là trong Thông tư số 09/2014/TT-BTTTT có quy định trang thông tin điện tử tổng hợp phải: Có cơ chế kiểm soát nguồn tin, đảm bảo thông tin tổng hợp đăng tải phải chính xác theo đúng thông tin nguồn. Nhưng đó chỉ là với những thông tin được các báo khác thông tin chính xác. Còn với trường hợp tin, bài, hình ảnh được cơ quan báo chí chính thống đăng tải và sau đó phải đính chính hay chỉnh sửa theo thông tin mới thì các trang thông tin điện tử tổng hợp do sao chép xong là coi như xong nên hầu như không bao giờ đính chính hay chỉnh sửa theo nội dung mới mà cơ quan báo chí đã đưa lên.

Thông tư có quy định nhưng không có chế tài xử lý nên các trang thông tin điện tử không tuân thủ cũng chẳng sao. Chính vì thế, từ nhiều năm nay cho thấy, một tờ báo viết sai, thì hàng loạt trang thông tin điện tử cũng đăng sai theo và sau đó thì chỉ duy nhất một tờ báo đính chính, còn hàng ngàn trang tin vẫn để cái sai tồn tại dai dẳng trên không gian mạng.

Vì thế, theo suy nghĩ của cá nhân người viết bài này, thay vì phải quy định nhiêu khê như “có cơ chế phối hợp để có thể loại bỏ ngay nội dung vi phạm...”, vậy tại sao không cấm hẳn trang thông tin điện tử tổng hợp đăng lại tin, bài của báo khác mà chỉ được đăng một đoạn ngắn rồi dẫn link về tin bài gốc? Nếu quy định như vậy thì một khi tin gốc được sửa chữa, người đọc cũng nhận được thông tin đã sửa chứ không phải tin sai như ban đầu.

Nói tóm lại, trang thông tin điện tử tổng hợp lẽ ra có chức năng, nhiệm vụ rất rõ ràng. Ví dụ một trang của Trung tâm truyền thông sức khỏe thì cứ đăng mọi thông tin của trung tâm, nếu thấy tin bài của báo nào liên quan đến mình thì cứ giới thiệu vài đoạn và dẫn link về tin bài gốc. Suy cho cùng thì những bất cập trong việc quản lý các trang thông tin điện tử tổng hợp hiện nay là do quy định của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền đẻ ra.

Vì vậy, muốn ngăn chặn tình trạng trên phải sửa từ quy định gốc, không nên loay hoay tìm cách quản lý một cái sai và cũng không nên tự mua dây trói mình.

Hồ Văn

  • Từ khóa
50084

Ý kiến ()

0 / 500 ký tự
Đang tải dữ liệu