Xã hội 13:47, 18/04/2014 GMT+7

>> Nhà xây không phép làm cháu bé 2 tuổi chết thảm

Hiện nay, tình trạng xây dựng các công trình nhà ở của người dân trên địa bàn tỉnh có nguy cơ mất an toàn lao động diễn ra khá phổ biến. Do là những công trình đơn lẻ, nằm rải rác tại thôn, ấp, khu phố nên công tác quản lý, kiểm tra của các ngành chức năng còn lỏng lẻo, bỏ lọt. Bên cạnh đó, thói quen chủ quan của người dân khi xây dựng nhà ở thường không có bản vẽ thiết kế, không xin giấy phép xây dựng và thẩm định chất lượng công trình, nên tiềm ẩn nhiều rủi ro, gây mất an toàn trong quá trình xây dựng, sử dụng.
 

Bài học đắt giá từ việc xây nhà không phép

Từ đầu năm 2014, gia đình ông Nguyễn Thanh Sơn ở ấp 3, xã Minh Thành (Chơn Thành) xây nhà ở cấp 3 (1 lầu, 1 trệt) mà không xin giấy phép xây dựng. Căn nhà của gia đình ông Sơn đang xây dựng trên đất mặt tiền QL14, nên giấy phép xây dựng phải do UBND huyện Chơn Thành cấp. Dù Thanh tra xây dựng liên huyện (Sở Xây dựng) đã kiểm tra, lập biên bản và ra quyết định xử phạt hành chính, nhưng ông Sơn vẫn cố tình xây dựng (căn nhà do Công ty TNHH Xây dựng Dấu Ấn Việt có trụ sở tại quận 8, TP. Hồ Chí Minh đảm nhận thi công).

Ngày 10-4, tại công trình đã xảy ra một vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng. Toàn bộ máng xối một bên của căn nhà và một phần tường nhà đã bị đổ và đè lên mái nhà cấp 4 của gia đình anh Nguyễn Thành Nhâm (bên cạnh nhà ông Sơn). Vụ tai nạn làm con trai là cháu Nguyễn Nhân Đức (hơn 2 tuổi) bị tử vong và vợ anh Nhâm là chị Nguyễn Thị Thùy Trang (31 tuổi) bị trọng thương. Được biết, chị Trang là giáo viên trường Mầm non xã Minh Thành, còn anh Nhâm là bảo vệ Nông trường cao su Minh Thành (Công ty TNHH MTV Cao su Sông Bé).

Theo ghi nhận của chúng tôi tại hiện trường, gần 20m² máng xối, tường nhà đang xây (ước khoảng 4 tấn bê tông, thép, gạch) đã đổ từ độ cao khoảng 10m và đè sập mái nhà của anh Nhâm (mái nhà lợp bằng tôn và sử dụng đòn tay bằng sắt). Ngay sau khi nhận được tin báo, cơ quan công an đã nhanh chóng có mặt tại hiện trường để điều tra nguyên nhân vụ tai nạn. Nguyên nhân ban đầu được xác định là do thợ xây đã dựng cột chống không đúng kỹ thuật, làm toàn bộ mái bê tông phía trên đổ sập. Phần máng xối còn lại phía bên kia của căn nhà ông Sơn cũng có dấu hiệu nghiêng. Hệ thống cây chống của phần máng xối và nhiều khối bê tông khác được nhà thầu chống khá sơ sài, các cọc chống không được liên kết với nhau bằng những thanh gỗ giằng qua lại. Chung quanh công trình xây dựng không có lưới che chắn hay bạt bảo vệ.    

Trao đổi với phóng viên, ông Phạm Đình Tùng, Phó chủ tịch UBND xã Minh Thành cho biết: “Nhà ông Sơn chưa được cấp phép xây dựng. Vì gần đây UBND huyện thông báo ngừng cấp giấy phép xây dựng cho các hộ dân có công trình xây dựng dọc theo QL14, trong đó có đoạn qua xã Minh Thành để điều chỉnh lộ giới đường bộ. Việc căn nhà của ông Sơn chưa được cấp giấy phép xây dựng mà vẫn thi công công trình là sai quy định. UBND xã đã nhắc nhở, đồng thời báo lên Phòng kinh tế - hạ tầng huyện để xử lý”.
 

Lỗ hổng trong quản lý

Từ thực tế vụ việc trên cho thấy, công tác quản lý xây dựng nhà ở tại các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh còn nhiều bất cập. Nhiều nhà ở của người dân được xây dựng trên đất chưa có diện tích thổ cư, không có giấy phép xây dựng, bản vẽ thiết kế... Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến những tai nạn đáng tiếc trong quá trình xây dựng, sử dụng nhà ở và các công trình phụ của người dân.

Ông Trần Huy Đông, cán bộ Phòng kinh tế - hạ tầng huyện Chơn Thành cho biết: “Hiện nay, quản lý các công trình xây dựng nhà ở đơn lẻ tại các khu vực thuộc cấp huyện do Đội thanh tra xây dựng liên huyện phối hợp với chính quyền sở tại đảm nhiệm, Phòng kinh tế - hạ tầng huyện cấp giấy phép xây dựng. Còn những công trình xây dựng cấp xã do xã quản lý và cấp giấy phép. Tuy nhiên, công tác quản lý còn gặp nhiều khó khăn. Hầu hết người dân khi xây nhà không xin giấy phép xây dựng vì họ cho rằng thủ tục rườm rà, mất thời gian và không cần thiết. Một phần do người dân thiếu hiểu biết về các thủ tục xin cấp giấy phép xây dựng nhà ở, nên xây đại”.

Từ thực trạng đó, nhiều công trình xây dựng nhà ở tại các thôn, ấp, khu phố sau khi đã hoàn thành thì đơn vị quản lý mới phát hiện và xử lý. Khi chuyện “đã lỡ”, các đơn vị quản lý chỉ lập biên bản xử phạt hành chính và cho qua chuyện, hoặc xem như không biết khi chủ nhà chịu chi một khoản tiền “lót tay”.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện nay việc quy hoạch các khu công nghiệp, cụm công nghiệp kéo dài và việc điều chỉnh hành lang lộ giới... cũng làm ảnh hưởng đến việc cấp giấy phép xây dựng cho người dân. Từ năm 2013 đến tháng 3-2014, UBND huyện Chơn Thành đã thông báo ngừng cấp giấy phép xây dựng dọc tuyến QL14 đoạn qua địa bàn huyện để điều chỉnh mốc lộ giới. Ông Đông cho biết thêm: “Người dân cả đời mới tích cóp được số tiền lớn để cất một căn nhà. Trước khi xây dựng nhà, họ thường xem tuổi, ngày giờ đẹp để khởi công nên họ bất chấp những ràng buộc về pháp lý để khởi công xây nhà đúng ngày giờ “thầy” đã phán”.

Một nguyên nhân khác dẫn đến tai nạn lao động trong xây dựng dân dụng là hầu hết nhà thầu đều là những người không có bằng cấp chuyên môn về xây dựng. Họ chủ yếu là những người xuất phát từ thợ xây, khi có tay nghề và chút kinh nghiệm về xây dựng là đứng ra nhận các công trình và kêu thêm thợ cùng làm, lâu dần trở thành thầu xây dựng. Họ chỉ hoạt động trên một địa bàn nhất định và những công trình xây chủ yếu là nhà quen biết hoặc họ hàng. Do là tay ngang nên việc trang bị đồ nghề và những kiến thức về đảm bảo an toàn trong thi công xây dựng rất hạn chế. Trong quá trình thi công các công trình, họ không có lưới, trụ đỡ, bạt bao quanh công trình hoặc dụng cụ bảo hộ cho người lao động.   

  Nhất Sơn